Εγγραφείτε στο Newsletter και κερδίστε 10% έκπτωση για την πρώτη σας παραγγελία! 

Πέτρος Μηλιαράκης, το κεκτημένο Σένγκεν και οι επαΐοντες των Βρυξελλών

Πέτρος Μηλιαράκης, το κεκτημένο Σένγκεν και οι επαΐοντες των Βρυξελλών

irakleioksexorizeiΑντιμέτωπη με μια νέα απειλή εξόδου «exit»(!) βρίσκεται και πάλι η Ελλάδα! Αυτή τη φορά όχι από τη ζώνη του ευρώ, αλλά από τη ζώνη Σένγκεν. Η απειλή δε αυτή φαίνεται να έχει τελεσιγραφικό χαρακτήρα εφόσον τίθεται και προθεσμία τριμήνου!…
Μετά από αρκετό καιρό και μετά από διάφορα «σενάρια» που ελάμβαναν χώρα, την Τετάρτη (27/1) ήρθε με τον πιο επίσημο και αυστηρό τρόπο από την Κομισιόν (Commission) η επιβεβαίωση για το συγκεκριμένο «exit», ως μέσο πίεσης προκειμένου να συμμορφωθεί η εσωτερική πολιτική και έννομη τάξη στα «απαιτούμενα».
Αιτία κρίθηκε ότι η χώρα μας παραμέλησε σοβαρά τις υποχρεώσεις της ως προς το «μεταναστευτικόπροσφυγικό» και ότι υπάρχουν σοβαρές παραλείψεις στους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά από τις ελληνικές Αρχές.

  • οι τεχνικές προϋποθέσεις-διαδικασίες

Το κεκτημένο Σένγκεν λειτουργεί με κάποιες τεχνικές προϋποθέσεις-διαδικασίες. Για το θιγόμενο ενταύθα ζήτημα υπ’ όψιν ότι υφίσταται Μηχανισμός Αξιολόγησης που δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 2013. Ο Μηχανισμός αυτός προβλέπει τον έλεγχο της εφαρμογής των κανόνων Σένγκεν μέσω επισκέψεων παρακολούθησης σε συγκεκριμένο κράτος-μέλος από ομάδες εμπειρογνωμόνων των κρατών-μελών του Frontex υπό την αιγίδα της Επιτροπής.
Μετά από κάθε αυτοψία συντάσσεται σχετική έκθεση στην οποία εντοπίζονται τυχόν αδυναμίες. Διατυπώνονται δε συστάσεις για διορθωτικά μέτρα, τα οποία πρέπει να υλοποιηθούν εντός καθορισμένης ημερομηνίας. Στη συνέχεια οι συστάσεις υποβάλλονται από την Επιτροπή στο Συμβούλιο για έγκριση. Ακολούθως το αξιολογούμενο κράτος-μέλος πρέπει να υποβάλει σχέδιο δράσης το οποίο καθορίζει τρόπους αντιμετώπισης.
Ο Λετονός Βάλντις Ντομπρόφσκις (Αντιπρόεδρος της Επιτροπής) μετά τη συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή υιοθέτησε ένα σχέδιο έκθεσης για την κατάσταση στα ελληνικά σύνορα, βασισμένη σε επιτόπιες επισκέψεις.
Το βασικό συμπέρασμα της συγκεκριμένης έκθεσης είναι η ύπαρξη «σοβαρών προβλημάτων» που σχετίζονται (όπως είπε) με πλημμελείς διαδικασίες καταγραφής, δακτυλοσκόπησης και ελέγχου των εγγράφων των προσφύγων και των μεταναστών, καθώς και με την έλλειψη διασύνδεσης με τα δεδομένα ευρωπαϊκών υπηρεσιών, όπως η Ιντερπόλ.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις αναγνώρισε ωστόσο ότι από τον Νοέμβριο και μετά έχει σημειωθεί «κάποια πρόοδος». Φυσικά στο φως της δημοσιότητας δεν είδαμε απόψεις που να αφορούν πιέσεις προς την Τουρκία από όπου λαμβάνει χώρα και η «έξοδος» των μεταναστών και προσφύγων, αλλά ούτε και πολιτικούς έστω «υπαινιγμούς» που να αφορούν στην αιτία του προβλήματος, της ασύμμετρης κατάστασης του «θερμού χώρου» της Μέσης Αναστολής. Απ’ ό,τι φαίνεται τα «τεχνικά ζητήματα» είναι σοβαρότερα από τα «πολιτικά ζητήματα»!

  • η ιστορικότητα της Συνθήκης Σένγκεν

Η Συμφωνία-Συνθήκη-Ζώνη Σένγκεν δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξυπηρετώντας τις πρόνοιες αλλά και τις πολιτικές της Συνθήκης του Άμστερνταμ. Στη διαδικασία αυτή εξαιρέθηκε η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο (Μεγάλη Βρετανία). Έκτοτε το κεκτημένο του Σένγκεν (Schengen acquis) εφαρμόζεται και αναπτύσσεται εντός του θεσμικού και νομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ισλανδία και η Νορβηγία (χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης), υπέγραψαν το 1999 ειδική Συμφωνία για τη σύνδεσή τους με το κεκτημένο του Σένγκεν. Κατά την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2003, η Κύπρος, η Μάλτα, η Πολωνία, η Λετονία, η Εσθονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Σλοβενία, η Σλοβακία και η Τσεχία προσχώρησαν και στο κεκτημένο του Σένγκεν. Το ίδιο συνέβη και κατά την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας το 2005. Προηγουμένως το 2004 υπεγράφη Συμφωνία με την Ελβετία (χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) και μεταγενεστέρως το 2008 υφίσταται Πρωτόκολλο και με το Λιχτενστάιν για τη σύνδεση τους με το κεκτημημένο του Σένγκεν.  Τέλος, με τη Συνθήκη Προσχώρησης της Κροατίας  στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2011, η χώρα αυτή ανέλαβε την υποχρέωση συμμόρφωσης με το κεκτημένο του Σένγκεν.
Στην Ελλάδα η Συνθήκη του Σένγκεν, η Σύμβαση Εφαρμογής της Συνθήκης και τα Πρωτόκολλα και οι Συμφωνίες προχώρησης κυρώθηκαν από τη Βουλή των Ελλήνων με το Νόμο 2514/1997 (βλ. ΦΕΚ  140/τ.Α/27.6.1997).
Υπ’ όψιν δε ότι τα κυρωθέντα με το νόμο αυτό συμβατικά κείμενα τέθηκαν σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 1997 σύμφωνα με την Α.Φ.0546/40/ΑΣ784/Μ.4244/1998 πράξη. Επίσης σύμφωνα με το Ν.2679/1999 (ΦΕΚ 13/τ.Α/5.2.1999) κυρώθηκε και το Πρωτόκολλο με το οποίο τροποποιούνται τα άρθρα 40, 41 και 65 της Σύμβασης Εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν της 19ης Ιουνίου 1990. Η κύρωση δε της Συμφωνίας του Σένγκεν έλαβε χώρα σύμφωνα με τις πρόνοιες της παρ. 1 του άρθρου 28 του Συντάγματος.

  • τι αφορά το κεκτημένο Σένγκεν

Οι δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει τα Συμβαλλόμενα Μέρη, αλλά και η χώρα μας σχετικώς με το κεκτημένο Σένγκεν, αφορά στη δυνατότητα διέλευσης των εσωτερικών συνόρων από οποιοδήποτε σημείο, χωρίς να πραγματοποιηθεί ο οποιοσδήποτε έλεγχος, οποιουδήποτε φυσικού προσώπου εφόσον είναι πολίτης που ανήκει στα Συμβαλλόμενα Μέρη. Εν τούτοις ένα Συμβαλλόμενο Μέρος μπορεί μετά από διαβούλευση με τα άλλα Μέρη και εφόσον αυτό το επιβάλει η δημόσια τάξη ή η εθνική ασφάλεια του, να αποφασίσει ότι για περιορισμένη χρονική περίοδο θα πραγματοποιούνται στα εσωτερικά σύνορα οι εθνικοί συνοριακοί έλεγχοι προσαρμοσμένοι στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.
Επίσης εάν η δημόσια τάξη ή η εθνική ασφάλεια απαιτούν μια άμεση ενέργεια, το ενδιαφερόμενο Συμβαλλόμενο Μέρος λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα και πληροφορεί σχετικώς το ταχύτερο δυνατόν τα άλλα Συμβαλλόμενα Μέρη.
Η κατάργηση όμως του ελέγχου αυτού δεν επηρεάζει την άσκηση των αστυνομικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους των αρμοδίων Αρχών στο σύνολο της επικράτειας, ούτε και τις υποχρεώσεις του ατόμου για την κατοχή, μεταφορά και επίδειξη τίτλων και εγγράφων που προβλέπονται από την εσωτερική έννομη τάξη.
ρητή επισημείωση
Στα προαναφερόμενα πρέπει ρητώς να διευκρινισθεί ότι η Συνθήκη Σένγκεν  η οποία εξασφαλίζει την ελευθερία διακίνησης προσώπων σύμφωνα με το κοινοτικό και ήδη ενωσιακό κεκτημένο, ουδεμία σχέση έχει με τη διάταξη νομικοπολιτικής υπεροχής του άρθρου 4 της Συνθήκης της Λισσαβόνας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα με τη διάταξη αυτή «η Ένωση σέβεται τις ουσιώδεις λειτουργίες του κράτους, ιδίως δε τις λειτουργίες που αποβλέπουν στη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας, τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και την προστασία της εθνικής ασφάλειας». Άξιο επισημείωσης είναι δε ότι «η εθνική ασφάλεια παραμένει στην ευθύνη κάθε  κράτους μέλους». Ιδού λοιπόν γιατί παρά την ύπαρξη της Frontex επίσημη σε στρατιωτικό αμυντικό επίπεδο εγγύηση των συνόρων της Ελλάδας δεν μπορεί να υπάρξει. Απαγορεύεται από τις πρωτογενείς Συνθήκες.
Τούτων δοθέντων, η Ελλάδα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη της εθνικής της άμυνας και ασφάλειας. Τα περί κοινών περιπολιών με τη γείτονα Τουρκία απορρίπτονται κατά τρόπο απόλυτο και μη επιδεχόμενου οποιασδήποτε συζήτησης. Ως προς τις απειλές δε περί εξόδου της Ελλάδας από το κεκτημένο Σένγκεν, καλά θα κάνουν οι επαΐοντες των Βρυξελλών να συνειδητοποιήσουν ότι: τυχόν έξοδος της Ελλάδας από τη συγκεκριμένη ζώνη θα συνεπάγεται ασύμμετρες καταστάσεις!… Ως εκ τούτου οι απειλούντες θα πρέπει να επανεξετάσουν τον τρόπο που πολιτεύονται έναντι της Ελλάδας. Εκτός και εάν τελικώς και στο επίπεδο αυτό είναι κατώτεροι των περιστάσεων!…
———————————————
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
 

502 360 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ
Start Typing
Privacy Preferences

When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in the form of cookies. Here you can change your Privacy preferences. It is worth noting that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we are able to offer.

For performance and security reasons we use Cloudflare
required
Our website uses cookies, mainly from 3rd party services. Define your Privacy Preferences and/or agree to our use of cookies.