Η στάση των ΗΠΑ και άλλων για τα πυρηνικά σχέδια της Βόρειας Κορέας αναδεικνύει, για ακόμη μια φορά, τα διλήμματα και τα ενδεχομένως άλυτα προβλήματα του μεγάλου ζητήματος του παρόντος και του μέλλοντος, της πυρηνικής ισχύος. Το ζήτημα είναι μείζον αν όχι το κυριότερο της διεθνούς πολιτικής πλην αναμενόμενα / αναπόδραστα ακόμη και για αυτό οι προπαγανδιστικές πρακτικές που αποτελούν πάγιο χαρακτηριστικό της στρατηγικής των κρατών θολώνουν την γνώση, την λογική και τον ορθολογισμό.
Η αυστηρά περιγραφική και αξιολογικά ουδέτερη ανάλυση, όμως, ενδιαφέρει όλους. Ενδιαφέρει όσα κράτη κατέχουν πυρηνικά όπλα, ενδιαφέρει εξίσου όσα κράτη δεν κατέχουν και ασφαλώς ενδιαφέρει τους πολίτες κάθε κράτους.
Το ζήτημα της πυρηνικής ισχύος το έχουμε αναλύσει εκτεταμένα στην διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία και εδώ για τις ανάγκες μιας σύντομης παρέμβασης μπορούμε να θέσουμε συνοπτικά τον βασικό προβληματισμό.
- Μπορούν να καταργηθούν τα πυρηνικά όπλα όπως πολλοί υποστηρίζουν και όπως η ίδια η Συνθήκη με Διασποράς των πυρηνικών όπλων (NPT) υπαινίσσεται; [βλ. πιο κάτω]
- Με δεδομένη τα μεγάλα τεχνολογικά άλματα σε όλους τους τομείς ποιος και πως θα ελέγξει την διασπορά των πυρηνικών όπλων και τον περιορισμό της πυρηνικής ισχύος για σκοπούς μόνο ειρηνικούς.
- Ποιος «δικαιούται» να κατέχει πυρηνική ισχύ όχι μόνο για ειρηνικούς σκοπούς αλλά και για να κατασκευάζει πυρηνικά όπλα; Μήπως κανείς δεν δικαιούται; Μήπως όλα τα ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη δικαιούνται; Αν υπάρχουν κράτη ανεξάρτητα και κυρίαρχα που δεν δικαιούνται επειδή είναι ανορθολογικά ποιος θα το κρίνει και, εν τέλει, γιατί να υπάρχουν; Αν δεν πρέπει να υπάρχουν ποιος θα αποφασίσει και εκτελέσει την κατάργησή τους; Υπάρχουν διεθνείς θεσμοί που μπορούν να αποφασίσουν κάτι τέτοιο; [Όπως βλέπετε ερωτήματα θέτω, πρωτίστως, και έτσι μπορώ μόνο να συνεχίσω]
- Το «δικαιούται» τίθεται εντός εισαγωγικών καθότι με την κρατούσα στρατηγική λογική είναι ότι το πυρηνικό κράτος πρέπει να λειτουργεί ορθολογιστικά:
- Δεδομένου ότι ακόμη και μικρή χρήση τους σε μια πυρηνική μάχη θα προκαλέσει πλανητική καταστροφή και το τέλος της ζωής όπως την ξέρουμε («πυρηνικός χειμώνας») στα επιτελεία όσων κρατών κατέχουν πυρηνικές βόμβες κυριαρχεί η θέση ότι μπορεί να χρησιμεύσει μόνο για αμυντικούς σκοπούς, δηλαδή αποτρεπτικούς, δηλαδή αντεκδίκηση εάν ένα πυρηνικό κράτος δεχθεί επίθεση, δηλαδή δυνατότητα δεύτερου αντεκδικητικούς κτυπήματος. Δηλαδή αμοιβαία καταστροφή ή Mutual Assured Destruction (MAD ή κατά άλλους, «τρελλό» όπως σημαίνει στα αγγλικά η συντομογραφία)
- Clausewitz: Μιας και είναι το συχνότερο και το πλέον διαμορφωτικό φαινόμενο του ιστορικού γίγνεσθαι «ο
πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα» και χρησιμεύει αποτρεπτικά ή με χρήση βίας στον βαθμό και έκταση που εκπληρώνει πολιτικούς σκοπούς. Πως αυτό μεταφράζεται στην πράξη στην πυρηνική εποχή! Συμμετέχοντας στις στοχαστικές συζητήσεις των αναλυτών της στρατηγικής εξετάσαμε στο βιβλίο μας «Nuclear Strategy» μαζί με πολλούς άλλους καταλήξαμε στο μάλλον τελεσίδικο συμπέρασμα πως όσο υπάρχουν πυρηνικά όπλα ορθολογιστικά μιλώντας θα χρησιμεύουν μόνο για αποτρεπτικούς λόγους, δηλαδή MAD, δηλαδή το αντίστροφο που σημαίνει η συντομογραφία στα αγγλικά: Θα ήταν τρελό, καταστροφικό και αυτοκτονικό και θανατηφόρο για όλους εάν κάποιος αποτολμήσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα πρώτος. - Στο ίδιο βιβλίο αλλά και σε άλλα, συμμετείχαμε επίσης στην συζήτηση του «περιορισμένου πυρηνικού πολέμου» με χρήση “μικρής” πυρηνικής ισχύος που θα κλιμακώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της σύρραξης. Αυτή η συζήτηση έγινε την δεκαετία του 1970 και 1980 και λίγο πολύ τερματίστηκε καθότι απάντηση δεν υπάρχει και ούτε κανείς μπορεί να εγγυηθεί ότι η προσπάθεια «ελέγχου της κλιμάκωσης» δεν θα οδηγήσει σε γενικευμένη πυρηνική σύρραξη. Εδώ δεν μιλάμε για συμβατικό πόλεμο και μερικούς νεκρούς. Μιλάμε για εκατομμύρια ίσως και εκατοντάδες εκατομμύρια ίσως και δισεκατομμύρια θύματα. Δεν το χωράει το μυαλό μου δήλωσε ο τότε πρόεδρος Ρήγκαν το 1981 και άρχισε την προσπάθεια δημιουργίας αμυντικών πυραυλικών ζητημάτων ζήτημα που είναι ανοικτό αλλά ελάχιστα συζητήθηκε δημόσια, μη προπαγανδιστικά και περιγραφικά.
- Συναφώς, να θυμίσω και να υπογραμμίσω ότι, όταν το 1972 υπογράφηκαν οι Συνθήκες περιορισμού της κατοχής πυρηνικών όπλων (Συνθήκη SA LT) και η απαγόρευση ανάπτυξης αντί-βαλλιστικών πυραύλων (Συνθήκη ΑΒΜ) από τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ, οι συμφωνίες συνοδεύτηκαν από ένα μυστικό πρωτόκολλο που αργότερα διέρρευσε μεταξύ Κίζιγκερ και Γκρομύκο για την συνεννόηση ούτως ώστε συγκρούσεις στις περιφέρειες να μην οδηγούνται σε κατευθείαν σύγκρουση των δύο υπερδυνάμεων καθότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεταξύ τους πυρηνική σύγκρουση.
Η τεχνολογία όμως αναπτύσσεται με άλματα. Ακόμη, μερικά ακόμη κράτη με ταραχώδη και ακροβατικό τρόπο κατόρθωσαν και έγιναν πυρηνικά (και μερικά από αυτά όπως η Γαλλία αναγνωρίστηκαν επίσημα με προσχώρηση στην Συνθήκη NPT). Το κράτος του Ισραήλ κατέχει αλλά επίσημα δεν το δηλώνει. Μερικά κράτη λένε αφού εσείς έχετε πυρηνικά όπλα γιατί να μην έχουμε και εμείς, ενώ στην πράξη όσοι έχουν πυρηνικά όπλα και μάλιστα πολλά ενάντια στο πνεύμα και γράμμα των Συνθηκών απειλούν όσους θέλουν να αποκτήσουν. Με ελαφρά πηδηματάκια, βέβαια, αποφεύγεται η συζήτηση για γενικό πυρηνικό αφοπλισμό [βλ. πιο κάτω]. Βάσιμα, βέβαια, ο Παναγιώτης Κονδύλης στο “Θεωρία του Πολέμου”, όπως και πολλοί άλλοι, κατέδειξε ότι η τεχνολογία καθιστά ακόμη και σκέψη πυρηνικού αφοπλισμού αδιανόητη.
Πολιτικό και τεχνολογικό χάος δηλαδή, κάτι που υποδηλώνει ασχετοσύνη όσων αναμένουν παγκόσμια κράτος αφέλεια όσων νομικών τις δύο τελευταίες δεκαετίες μας βομβάρδιζαν με νομικίστικες αφέλειες ή με επικίνδυνες θέσεις πως οι μεγάλες δυνάμεις θα μπορούσαν δήθεν να λειτουργήσουν συνεργατικά για να επέλθει, επιτέλους, η γραμμική περίπου εφαρμογή του Χάρτη του ΟΗΕ και η τήρηση από όλους των συμφωνιών, των Συνθηκών και των Συμβάσεων.
Τι γίνεται λοιπόν, για να ολοκληρώσουμε, ιδιαίτερα με δεδομένο ότι όχι έχουμε πολλά κράτη που κατέχουν πλέον πυρηνικά όπλα, ότι η τεχνολογία είναι ασυγκράτητη και ότι επιπλέον έχουμε πολυπολικό διεθνές σύστημα πολλών μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων.
- Πολλά ακόμη τα αναπάντητα ερωτήματα: Οι έχοντες (πυρηνικά όπλα) τήρησαν την υπόσχεσή τους (μήπως με δεδομένο το διεθνές σύστημα όπως το περιγράψαμε είναι δύσκολο ή δεν μπορεί να τηρηθεί;) στην Συνθήκη (NPT) μη Διασποράς των Πυρηνικών όπλων; Υπόσχεση στην βάση της οποίας ζήτησαν από τα άλλα κράτη να μην αποκτήσουν πυρηνικά όπλα και να περιορίσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις τους σε ειρηνικούς σκοπούς! Συγκεκριμένα, στην εισαγωγή, η Συνθήκη γράφει: «Δηλώνουν την πρόθεσή στους (χρονικά) να επιτύχουν το συντομότερο δυνατό παύση της κούρσας πυρηνικού εξοπλιστικού ανταγωνισμού και να πάρουν δραστικά μέτρα προς την κατεύθυνση του πυρηνικού αφοπλισμού, καλώντας ταυτόχρονα όλα τα κράτη να συνεργαστούν για την επίτευξη αυτού του σκοπού» [… Declaring their intention to achieve at the earliest possible date the cessation of the nuclear arms race and to undertake effective measures in the direction of nuclear disarmament, Urging the co-operation of all States in the attainment of this objective …]
- Οι απαντήσεις είναι αρνητικές ενώ αρκεί ένα μόνο παράδειγμα για να υποδηλωθούν οι τάσεις και προσανατολισμούς για το πως κινούνται τα κράτη: Η Γαλλία που για να καταστεί πυρηνική δύναμη
πέρασε πολλά πύρινα στεφάνια από την στιγμή που μετά από συναλλαγές με τις άλλες δυνάμεις μέσα της δεκαετίας του 1990 προσχώρησε στην Συνθήκη NPT έγινε βασιλικότερη του Βασιλέως και πολύ επιθετική κατά όσων θέλουν ή «υποτίθεται» ότι θέλουν να αποκτήσουν (πραγματικά ή υποθετικά). Χαρακτηριστικά και συντομογραφικά, επί δεκαετίες το Παρίσι επικαλούμενο το δικαίωμα άμυνας του Γαλλικού εθνικού κράτους, ασφάλειας, επιβίωσης και κατοχύρωσης της εθνικής ανεξαρτησίας με ισόρροπες σχέσεις αντιστάθηκε στις Αμερικανικές, αποχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας και απόκτησε εκατοντάδες πυρηνικές βόμβες. Όταν τους πίεζαν έλεγαν να τα καταργήσετε εσείς και μετά η Γαλλία ενώ το δόγμα / κοσμοθεωρία της Εθνικής Ανεξαρτησίας συνδέθηκε με την πυρηνική ισχύ. - Αφού πούμε πως η πυρηνική αποτροπή θεωρεί τον κρατικό ορθολογισμό αξονικό ζήτημα (στην πλάστιγγα κόστους οφέλους δεν κάνεις κάτι που προκαλεί μεγαλύτερο κόστος που στην περίπτωση των πυρηνικών όπλων σημαίνει ολική καταστροφή σου), μια ακόμη σοβαρή και «ανείπωτη» υπόθεση-ερώτημα τίθενται εάν ερωτήσουμε:
- “ποιος θα μπορούσε να κατέχει αυτά τα όπλα;”
- Ποιο κράτος είναι ορθολογιστικό και πιο όχι;
- Ποιος κρίνει ότι ένα κράτος είναι ορθολογιστικό;
- Μπορεί να ειπωθεί / δηλωθεί ξεκάθαρα ότι επειδή ένα κράτος είναι μουσουλμανικό δεν μπορεί να έχει πυρηνικά επειδή η ισλαμική πίστη οδηγεί στον ανορθολογισμό; [Υπόθεση: Αν ειπωθεί οι περισσότεροι μουσουλμάνοι θα γίνουν … ISIS].
- Ποιος θα κρίνει ποιος ηγέτης είναι τρελός ή ορθολογιστής και προσκολλημένος στην χρήση των πυρηνικών όπλων μόνο για αμυντικούς αποτρεπτικούς σκοπούς;
- Χαρακτηριστικά πόσοι θα πουν στις ΗΠΑ αλλά και ευρύτερα ότι ο νυν πρόεδρος των είπα είναι τρελός;
- Πόσοι το λένε για τον νυν πρόεδρο της Βόρειας Κορέας;
- Πόσοι θα λέγανε οι Ισραηλινοί δεν πρέπει να έχουν πυρηνικά; Τι κάνουν για το κράτος αυτό οι Αμερικανοί, πιο συγκεκριμένα, και γιατί; Μπορεί, για να επιμείνουμε σε αυτό, να πει κανείς στους Εβραίους που ισχυρίζονται ότι η πυρηνική ισχύς σχετίζεται με την εύθραυστη επιβίωσή τους (ιστορικά και σήμερα) να υποσχεθούν να μην έχουν πυρηνικά όπλα;
- Και τα λοιπά.
- Εμείς πάντως απλά περιγράφουμε τα διλήμματα και τα αδιέξοδα και δ
εν έχουμε απαντήσεις, ενώ λαμβάνοντας υπόψη τα εγγενή χαρακτηριστικά της διεθνούς πολιτικής όπως και για κάθε άλλο ζήτημά της αμφιβάλλουμε ότι υπάρχουν αντικειμενικές απαντήσεις. Βλ. εντός κειμένου πιο πάνω τον πίνακα από την εισαγωγή του βιβλίου του περιγραφικού/Θουκιδίδειου Kenneth Waltz όπου περιγράφει με μαθηματική ακρίβεια τι ισχύει στην διεθνή πολιτική. Εξίσου σημαντική βέβαια είναι και η περιγραφή του μαθητή του John Mearsheimer στο “Η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων” που εστιάζει την προσοχή στο επίπεδο των μεγάλων δυνάμεων οπότε και αγγίζει τα ακρότατα όρια των συλλογισμών, των διλημμάτων και των προβλημάτων του 21 αιώνα. Το ίδιο ισχύει για το “Από τον 20 στον 21 αιώνα του Παναγιώτη Κονδύλη”
Συμβάσεις λοιπόν που δεν τηρούνται ή δεν τηρούνται πλήρως, Συμβάσεις που είναι εξαρτημένες μεταβλητές της ισχύος και των στρατηγικών των μεγάλων δυνάμεων, πολλά κράτη άνισης ισχύος, άνισης ανάπτυξης, διαφορετικών κοσμοθεωριών, διαφορετικής πολιτικής ηθικής, διαφορετικής πολιτικής ανθρωπολογίας και διαφορετικών κοσμοαντιλήψεων βαθύτατων πολιτικών προεκτάσεων. Είναι ο ίδιος κόσμος που οι ευφάνταστοι εθνομηδενιστές νεοέλληνες πολλοί εξ αυτών καλοπληρωμένοι φορείς τίτλων, έβλεπαν να ενώνονται πολύ σύντομα (με άξονα μάλιστα τους … ΜΚΟ), θεωρούσαν ως εκ τούτους το κράτος, την κρατική κυριαρχία και τα σύνορα περιττά και επιτίθονταν φασιστικά (κυριολεκτικά φασιστικά!!) κατά όποιου περιγραφικά και αξιολογικά ουδέτερα ανέλυε την δομή του διεθνούς συστήματος, τα αδιέξοδα της διεθνούς πολιτικής, την ανάγκη ισχυρού κράτους και την προϋπόθεση φιλοπατρίας για κάτι τέτοιο και την αποτρεπτική ισορροπία κατά των εξωτερικών απειλών ως προϋπόθεση όχι μόνο εφαρμογής του διεθνούς δικαίου που αφορά την Ελληνική Επικράτεια αλλά και την επιβίωση της νεοελληνικής κοινωνίας. Ο ιδεαλιστικός φασισμός υπερίσχυσε και πλην απειροελάχιστων εξαιρέσεων οι άσχετοι κωλοτούμπες αμήχανοι κάθονται στις εξουσιαστικές καρέκλες συνεχίζοντας το καταστροφικό έργο κατεδάφισης του κράτους και της κοινωνίας.
Κάποτε έγινα στόχος επειδή έγραψα το κονδύλι θα είναι πολύ μικρό εάν το κράτος διένεμε δωρεάν σε όλους τους 
πολίτες το «Πελοποννησιακός Πόλεμος» του προπάππου «μας» Θουκυδίδη. Η επίθεση εναντίον μου με κατέπληξε αλλά όπως και με πολλά άλλα δεν σταμάτησα να το λέω. Εκεί είναι όλα τα αξιώματα ενός οποιουδήποτε διεθνούς συστήματος διαφορετικών κρατών/κοινωνιών, διαφορετικής ισχύος, διαφορετικής ανάπτυξης και διαφορετικής πολιτικής ηθικής και κοσμοθεωριών. Σύστημα από το οποίο απουσιάζει μια παγκόσμια κυβέρνηση ή παγκόσμια εξουσία ενώ όταν αυτό επιχειρείται σημαίνει ηγεμονισμό και συσπείρωση των υπολοίπων εναντίον του. Ο Θουκυδίδης είναι το Παράδειγμα που περιέχει όλα τα αξιώματα και ορθολογισμός σημαίνει συμβατότητα των πολιτικών αποφάσεων με αυτά τα αξιώματα. Η δε λεγόμενη θεωρία που προσπαθεί να φωτίσει κάποια
ζητήματα είναι, για να χρησιμοποιήσω μια εύστοχη έκφραση του Κονδύλη για τους λεγόμενους φιλοσόφους, σαπουνόφουσκες αργόσχολων, καλοπληρωμένων και ενίοτε και «εντεταλμένων». Στον Θουκυδίδη που καλό είναι να διανεμηθεί δωρεάς ίσως 
και βοηθήσει να καλλιεργήσει τον ορθολογισμό των πολιτών προσθέστε και τον άφθαστο όσον αφορά την Πολιτειακή συγκρότηση Αριστοτέλη. Αν μη τι άλλο αν γίνει στην Ελλλάδα κατανοητό τι σημαίνει κοινωνικοπολιτική οργάνωση (Κοινωνικό και Πολιτικό γεγονός), θα γίνει κατανοητό σε τι κατάσταση πολιτειακής συγκρότησης βρισκόμαστε όσον αφορά την διανεμητική δικαιοσύνη, τον κατ’ αλήθειαν βίο, την κοινωνική συνοχή και την (ανύπαρκτη) πολιτική ελευθερία και την κατεδαφισμένη εθνική ανεξαρτησία. Αφού λοιπόν απουσιάζει Πολιτική κυριαρχεί η ιδιωτεία με πρυτάνεις τους εξουσιάζοντες δεσποτικά στο όνομα ξένων εντολών. Εκεί είμαστε.
Mερικές συναφείς αναρτήσεις
Π. Ήφαιστος, ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΙΣΧΥΣ: ΤΟ ΜΕΓΑ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ http://wp.me/p3OlPy-1yk
Κατάλογος των Συνθηκών και σύντομη ανάλυση στα αγγλικά στο «Arms Control and Non proliferation» στην διεύθυνση http://wp.me/p3OlPy-162
Σύντομα άρθρα και η Συνθήκη NPT στο «Μέσα Μαζικής Καταστροφής» στην διεύθυνση http://www.ifestosedu.gr/96NuclearProliferation.htm
Π. Ήφαιστος – P. Ifestos
www.ifestos.edu.gr / www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr
Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Διεθνής πολιτική 21ος αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/
ΗΠΑ: Ιστορία, Διπλωματία, Στρατηγική https://www.facebook.com/groups/USAHistDiplStrat/
Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/
Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/
Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/
Κονδυλης Παναγιώτης– https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/
Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/
Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/
Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/
Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/
Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/
Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos
Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB
«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos
Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos
