Π. Ήφαιστος, Η Άλωση της Βασιλεύουσας Πόλης

Η άλωση της Βασιλεύουσας Πόλης του Ελληνικού κοσμοσυστήματος της Βυζαντινής Οικουμένης σε πρώτη φάση από τους Σταυροφόρους της Θεοκρατικής Ρώμης το 1204 μ.Χ. και στην συνέχεια στις 29 Μαίου 1453 μ.Χ. είναι μια πολλαπλά σημαντική επέτειος, όχι μόνο για τους Έλληνες. Θα περιοριστούμε σε ανάρτηση δύο βίντεο και μιας σύντομης εισαγωγής. Το πρώτο βίντεο είναι το Ρωσικό ιστορικό ντοκιμαντέρ «Κατάρρευση της αυτοκρατορίας το Βυζαντινό μάθημα» και δεύτερο το «1453, η Άλωση της Πόλης» του National Geographic.

Εξαρχής διατυπώνουμε μια εκτίμηση που δεν είναι μόνο δική μας. Μπορεί το βίντεο του Τύχωνα να προσφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα περιγραφή των σκοπών και της θηριωδίας των κατακτητών της Κωνσταντινούπολης αλλά, κατά κάποιο τρόπο, υιοθετεί την θέση ότι εξελληνίστηκε περιθωριοποιώντας τον Χριστιανισμό και εθνικοποιώντας τη Βασιλεύουσα Πόλη και το κοσμοσύστημά της. Δεν θα ήταν υπερβολικό να πει κανείς πως μια τέτοια ρωσική προσέγγιση, ενδέχεται να έχει σχέση με τη σύγχρονη στρατηγική της Μόσχας. Να υποβάλει δηλαδή τη θέση ότι το Βυζάντιο δεν ήταν κατ’ ανάγκη Ελληνικό αλλά πρωτίστως Χριστιανικό. Επομένως οποιοσδήποτε σύγχρονος Χριστιανός, ιδιαίτερα ένα ισχυρό Ορθόδοξο κράτος, το κληρονομεί. Ως προς αυτά, αξίζει να τονιστεί ότι ενώ η ανθρωποκεντρική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν ένας σημαίνων πνευματικός παράγων του Ελληνικού Βυζαντινού κοσμοσυστήματος, δεν ανέπτυξε θεοκρατικές και δεσποτικές αξιώσεις όπως συνέβη με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Εντολέας του Βασιλέα ήταν η Σύγκλητος των Πόλεων. Όσον αφορά το δεύτερο βίντεο, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι πέραν κάποιων αξιομνημόνευτων ιστορικών πτυχών οι απόψεις εδράζονται στη συμβατική Δυτική θεώρηση.

Εύλογα μπορεί κανείς να διερωτηθεί γιατί το σύγχρονο Ελληνικό κράτος, του οποίου η Κοινωνία είναι ο φορέας των εθνικών πολιτικών παραδόσεων της διαχρονικής Ελληνικότητας και του Ελληνικού Βυζαντινού κοσμοσυστήματος, δεν έχει φροντίσει να πρωτοστατήσει με αναλύσεις συμπεριλαμβανομένων βίντεο στην αποτύπωση αυτών των ιστορικών γεγονότων. Οι λόγοι βέβαια είναι γνωστοί σε όλους και οι τελευταίες συζητήσεις για την Επανάσταση του 1821 αναδεικνύουν τα αίτια.

 Με το παρόν σύντομο εισαγωγικό σημείωμα θα γίνουν μερικές σύντομες αναφορές για τις τάσεις πριν και μετά την πτώση του Βυζαντίου και στη συνέχεια θα γίνουν μερικές επισημάνσεις που αφορούν την κοσμοσυστημική γνωσιολογία και του Γιώργου Κοντογιώργη ο οποίος αναλύει όσο κανείς άλλος τις διαχρονικές τάσεις που έχουν ως άξονα τις πολιτικές παραδόσεις της Ελληνικότητας. Έχει γράψει εκτεταμένα για τη Βυζαντινή Οικουμένη ενώ ανακοινώθηκε ότι επέρχονται σύντομα νέοι τόμοι για το ίδιο ζήτημα.

Κατά πρώτον, το «δικαστήριο των εθνών είναι η ιστορία» και «κάθε εγχείρημα που δεν στέφεται με επιτυχία είναι λάθος» δήλωσε κάποτε ο Ελευθέριος Βενιζέλος επαναλαμβάνοντας και άλλους που δήλωσαν τα ίδια. Το μνημονεύει ο Edward H. Carr στο εμβληματικό έργο του Η Εικοσαετής Κρίση 1919-1939. Η σημασία της θέσης αυτής είναι μεγάλη: Ενώ τα λάθη γίνονται σε παρόντα χρόνο, τη νέα διεθνή τάξη και τον ρου της ιστορίας την προσδιορίζουν τα τετελεσμένα – εδώ η κατάλυση της χιλιετούς μετακρατοκεντρικής Βυζαντινής Κοσμόπολης και της αντιστροφής της ιστορικής εξέλιξης του πολιτικού πολιτισμού. Τα αίτια είναι πολλά και δεν θα επεκταθούμε καθότι δεν είναι ο σκοπός της παρούσης σύντομης εισαγωγής. Για την έννοια μετακρατοκεντρικό σε αντιδιαστολή με την έννοια μετακρατικό (διεθνιστικό) θα επανέλθουμε πιο κάτω,

Δεύτερον, μόλις γράψαμε για αντιστροφή της ιστορικής εξέλιξης του πολιτικού πολιτισμού έχοντας πλήρη επίγνωση των προεκτάσεων μιας τέτοιας θέσης. Κατ’ αρχάς, μόνο και μόνο το γεγονός ότι οι περισσότεροι, κυρίως στον δυτικό κόσμο, θα απορήσουν για αυτή τη θέση, ενώ κάποιοι άλλοι θα την πλήξουν με άλματα ιστορικών εκλογικεύσεων, υποδηλώνει και το πρόβλημα. Το γεγονός δηλαδή ότι το Ελληνικό ανθρωποκεντρικό Βυζαντινό Κοσμοσύστημα κατασυκοφαντήθηκε από τη Θεοκρατία και στην συνέχεια από τους «προοδευτικούς μοντερνιστές» των Νέων Χρόνων.

Οι πρώτοι γιατί η Ορθόδοξη ανθρωποκεντρική Βυζαντινή κοσμόπολη ήταν το ακριβώς αντίθετο της Θεοκρατικής δυναστείας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Οι δεύτεροι επειδή βασικά μετά το 1648 μ.Χ. και ιδιαίτερα με την Αναγέννηση αυτό-παγιδεύτηκαν. Τα αίτια της αυτοπαγίδευσης δεν είναι του παρόντος να εξεταστούν καθότι έχει αναλυθεί εκτενέστερα αλλού. Μερικές σύντομες παρεμβάσεις για το φαινόμενο των σύγχρονων ιδεολογικών δογμάτων παρατίθενται στο τέλος ενώ ο μοντερνισμός και μεταμοντερνισμός εξετάστηκε στο Κοσμοθεωρία των Εθνών). Εδώ επισημαίνουμε μόνο ότι δεν υπήρχαν οι πολιτικοανθρωπολογικές προϋποθέσεις: Το κρατοκεντρικό κόσμο των Νέων Χρόνων που αφετηρία έχει τη Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648 μ.Χ., δηλαδή δύο αιώνες μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, δεν είχε τις πολιτικοανθρωπολογικές προϋποθέσεις της κλασικής εποχής.

Με πιο απλά λόγια, αμέσως μετά τον Μεσαίωνα απουσίαζαν ώριμες πολτικοανθρωπολογικές και πολιτισμικές συνθήκες που θα μπορούσαν να τους επιτρέψουν να μιμηθούν, όπως προσπάθησαν να κάνουν, την κλασική εποχή. Ούτε βέβαια υπήρχαν οι πολιτικές προϋποθέσεις της μετά–Κλασικής εποχής που οδήγησαν αργότερα στο δημοκρατικά οργανωμένο κοσμοσύστημα της Βυζαντινής Οικουμένης. Να θυμίσω μόνο ότι η μετά-Μεσαιωνική ανθρωπολογία συντριπτικά (πάνω από 90%) αποτελείτο από τους δύσμοιρους είλωτες-δουλοπάροικους οι οποίοι στερούνταν σταθερής γλώσσας, σταθερού πολιτισμού και πολιτικής παιδείας.

Αυτοί βασικά είναι που εξεγέρθηκαν στο Παρίσι αξιώνοντας στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα και ατομική ελευθερία. Θυμίζω ότι η ατομική ελευθερία είναι το πρώτο βήμα. Έπονται η κοινωνική ελευθερία και η πολιτική ελευθερία που σημαίνουν ότι η κοινωνία και οι πολίτες είναι πλέον εντολείς μιας ανακλητής πολιτικής εξουσίας. Εύλογα θα ερωτήσει κάποιος: Έχουμε σήμερα κοινωνική και πολιτική ελευθερία; Η απάντηση είναι ρητά αρνητική: Από άποψη πολιτικής συγκρότησης εξ αντικειμένου είμαστε ακόμη στην προ-κλασική εποχή και ενίοτε στην προ-πολιτική εποχή. Σήμερα έχουμε ατομική ελευθερία και ακούμε μόνο για δικαιώματα. Τα υπόλοιπα για αντικειμενικούς λόγους είναι ιδεολογικές φλυαρίες που σκοπό έχουν να διαιωνίσουν την επιρροή των ηγεμονικών κρατών της μετά-αποικιακής εποχής.

Τρίτον, η Βυζαντινή Οικουμένη είναι το Παράδειγμα του μέλλοντος, η Ιθάκη δηλαδή προς την οποία θα μπορούσε να «ταξιδεύει» το σύγχρονο κρατοκεντρικό διεθνές σύστημα: Ενώ εξ αντικειμένου υπάρχει τεράστιο έλλειμμα γνώσης ή κυριαρχούν μπερδεμένες θέσεις και απόψεις, το Ελληνικό ανθρωποκεντρικό κοσμοσύστημα της Βυζαντινής Οικουμένης είναι, εν τούτοις, το μόνο πιθανό μελλοντικό μετακρατοκεντρικό διεθνές σύστημα.

Πολύ απλά, το Ελληνικό μετακρατοκεντρικό κοσμοσύστημα της Βυζαντινής Οικουμένης δεν ήταν ανθρωπολογικά εξομοιωτικό και πολιτικά εξισωτικό όπως οι (μετακρατικοί) διεθνισμοί της σύγχρονης εποχής όταν πριν δύο περίπου αιώνες γεννήθηκαν ως, δήθεν, απάντηση στα αδιέξοδα του μοντερνισμού.

Οι ιδεολογίες γεννήθηκαν επειδή στη μετά-Μεσαιωνική Ευρώπη δεν υπήρχαν δημοκρατικά οργανωμένες κοινωνικές οντότητες όπως στη Βυζαντινή Οικουμένη. Συγκριτικά, να θυμίσουμε ότι η πολιτική ανθρωπολογία ολοκλήρωσε μέσα σε μια οικουμενική κοσμόπολη τις δημοκρατικά οργανωμένες Ελληνικές Πόλεις της διαχρονίας, αφετηρία των οποίων ήταν η προ-κλασική εποχή. Για να γίνουμε πιο ρητοί και πιο σαφείς, κάτι που αναλύεται εκτενώς αλλού, ο λόγος για τον οποίο προέκυψαν οι σύγχρονες ιδεολογίες και επειδή οι πολιτικοανθρωπολογικές προϋποθέσεις των μετά-Μεσαιωνικών Νέων Χρόνων, ήταν ελλειμματικές, γεννήθηκαν τα ιδεολογικά δόγματα που φιλοδόξησαν και συνεχίζουν να φιλοδοξούν να «κατασκευάσουν» πολιτικά τους ανθρώπους. Το «συνεχίζουν» είναι βέβαια σχετικό, καθότι όπως συμβαίνει με κάθε οικουμενισμό (E.H.Carr) κάθε εποχής, οι ποικίλων αποχρώσεων σύγχρονοι διεθνιστικοί οικουμενισμοί είναι μεταμφιέσεις των ηγεμονικών αξιώσεων ισχύος. Το μείζον είναι να τονιστεί ότι τα μέλη κάθε κοινωνικής οντότητας σμιλεύουν και συγκροτούν τις πολιτικοανθρωπολογικές προϋποθέσεις τους μέσα στο Κοινωνικό και Πολιτικό γεγονός και δεν μπορούν να κατασκευαστούν μέσα στο κεφάλι του κάθε ευφάνταστου δογματικού. Κάθε προσπάθεια «συμμόρφωσης» σε οικουμενιστικά επαναστατικά ιδεολογικά δόγματα, όμως, δεν είναι χωρίς συνέπειες.

Πολύ σωστά ο Martin Wight στο εξίσου εμβληματικό έργο του Διεθνής Θεωρία γράφει για την έλευση του υλισμού ως ιδεολογικού δόγματος επισημαίνοντας ότι αφού μπορούσε, σύμφωνα με τα σύγχρονα δόγματα, να ενοποιηθεί μια κοινωνία εντός ενός κράτους με υλιστικούς όρους εξαιρώντας τα πνευματικά κριτήρια και παράγοντες, γιατί –όπως εξάλλου σκέφτηκαν οι «ιδεολόγοι» Ανατολής και Δύσης–  να μην μπορεί να γίνει και πλανητικά.

Στο σημείο αυτό παρενθετικά σημειώνεται ότι τα προαναφερθέντα αίτια είναι ο λόγος που οι Νέοι Χρόνοι οδηγήθηκαν

• α) από την αντί-Θεοκρατία στον περιορισμό της Εκκλησίας,
• β) στη συνέχεια επειδή απουσίαζαν όπως είπαμε πολιτικά ώριμοι πολίτες οδηγήθηκαν στο «υλιστικό κράτος» από τις λειτουργίες του οποίου όπως εύστοχα παρατήρησε ο Κονδύλης εξαιρείται το «ταραχοποιό πνεύμα»,
• γ) επειδή πολίτες-φορείς του «ταραχοποιού πνεύματος» εισέρχονταν στην δημόσια σφαίρα με τα ψυχόρμητά τους και τον πνευματικό τους κόσμο εισήχθησαν μηδενιστικές παραδοχές και
• δ) η λογική απόληξη δεν μπορούσε παρά να είναι ο συνεπής μηδενισμός, όπως εξάλλου παρατήρησε ένας κύριος αναλυτής του, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ. Αυτή την πτυχή την ανέλυσε εμβριθέστατα, μεταξύ άλλων, ο Παναγιώτης Κονδύλης, ιδιαίτερα στο εμβληματικό για τη διαδρομή των Νέων Χρόνων «Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός» και στο «Η παρακμή του Αστικού πολιτισμού».

Όπως σημειώσαμε και σε άλλες παρεμβάσεις ο μεταμοντέρνος συνεπής μηδενισμός που στην Ελλάδα εύστοχα ονομάστηκε εθνομηδενισμός, είναι η λογική απόληξη όλων των αδιέξοδων υλιστικών ιδεολογικών δογμάτων. Όπως και να το κάνουμε, ο άνθρωπος έχει πνεύμα, ψυχή, ψυχόρμητα και ερωτήματα για την μετά-θάνατο κατάσταση και κανένα ιστορικά εφήμερο ιδεολογικό δόγμα δεν θα του το στερήσει.

Αυτή η διαδρομή είτε τη γνωρίζεις είτε δεν τη γνωρίζεις. Εάν τη γνωρίζεις έστω και στοιχειωδώς αμέσως αντιλαμβάνεσαι ότι η σύγχρονη συμβατική σοφία προγραμματικά εχθρεύεται την πνευματικά πάμπλουτη ανθρωποκεντρική Ελληνική Βυζαντινή κοσμόπολη και το κοσμοσύστημά της. Όπως πάντα συμβαίνει, βέβαια, υπάρχουν και οι ημιμαθείς και γνωστικά μπερδεμένοι φορείς ποικίλων τίτλων που δεν γνωρίζουν καν τα στοιχειώδη. Είτε το κατανοούν είτε όχι ισχύει ότι στο κεφάλι είναι εμπεδωμένα μόνο ιδεολογικά δόγματα και οι σκοποί των ηγεμονικών δυνάμεων που εξυπηρετούνται. Επειδή δε η προαναφερθείσα έχθρα είναι ιδεολογική προγραμματικά δεν μπορεί να θεωρείται επιστημονικά βάσιμη. Η ιδεολογία ποτέ δεν ήταν και ποτέ δεν θα είναι επιστήμη παρά μόνο προτάσεις ευφάνταστων για την «κατασκευή ανθρώπων». Κοινωνικό και πολιτικό γεγονός, όμως, για να θυμηθούμε τον Αριστοτέλη, είναι η σύμμειξη και η μέθεξη των πνευματικών με τα αισθητά για να προσδιοριστεί ο κατ’ αλήθειαν συλλογικός βίος και συλλογικός τρόπος ζωής που ενσαρκώνει η πολιτεία κάθε διακριτής κοινωνικής οντότητας.

Η προσπάθεια συμμόρφωσης των ανθρώπων στις δογματικές επιταγές (αντί της συγκρότησης των ίδιων των ανθρώπων εντός του οικείου κοινωνικοπολιτικού συστήματος), πάντως, γέμισε την ιστορία με μεγάλα νεκροταφεία.

Υπογραμμίζεται ότι όσον αφορά τον όρο μετακρατοκεντρικό σύστημα που αναφέρθηκε πιο πάνω, αντιδιαστέλλεται με το μετακρατικό που είναι, ακριβώς, το διεθνιστικό. Πιο συγκεκριμένα, ένα κρατοκεντρικό διεθνές σύστημα –της κλασικής εποχής ή το σύγχρονο– μπορεί να εξελιχθεί με τρεις πιθανούς τρόπους:

1. Το κλασικό κρατοκεντρικό όπως εξελίχθηκε –έστω και αργά λόγω Πελοποννησιακού Πολέμου, θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου και κυριαρχίας της δεσποτικής Ρώμης επί μακρόν– κατέληξε σε ένα μετακρατοκεντρικό κοσμοσύστημα. Αυτό ήταν βασικά το ανθρωποκεντρικό Ελληνικό Βυζαντινό Κοσμοσύστημα αποτελούμενο από αυτεξούσιες πόλεις και εντολείς του ανακλητού «αυτοκράτορα» στη Σύγκλητο των Πόλεων της Βασιλεύουσας Πόλης. Το σύστημα αυτό πέραν της Ορθοδοξίας ήταν ανθρωποκεντρικό ήταν και κοσμοσυστημικά δημοκρατικό.
2. Το Βυζαντινό Παράδειγμα, κατά συνέπεια, καμιά σχέση δεν έχει με τους αυταρχικούς, δεσποτικούς και δολοφονικούς για τα διαφωνούντα έθνη των σύγχρονων αδιέξοδων μετά-κρατικών διεθνισμών ή των αφελών κοσμοπολιτισμών. Να το πούμε απλά και συντομογραφικά: Μετακρατική διεθνιστική δομή δεν μπορεί να υπάρξει και αν υπάρξει είναι αφενός εφήμερη και αφετέρου δολοφονική κατά όσων διαφωνούν με τις δογματικές επιταγές για συμμόρφωση. Ο πλανήτης δεν είναι ένα καζάνι που κοχλάζει εξομοιώνοντας ανθρωπολογικά τον κόσμο.

• α) Αποτελείται από πολλές κοινωνίες (πάντα έτσι ήταν),
• β) κάθε έθνος διαθέτει τον δικό του διαχρονικά σμιλευμένο εθνικό πολιτισμό και εθνικές πολιτικές παραδόσεις και
• γ) στη βάση αυτών των προϋποθέσεων οι κοινωνικές οντότητες επιδιώκουν να είναι πολιτικά κυρίαρχες (εθνική ανεξαρτησία) ή εάν δεν είναι κάνουν αγώνες εθνικής ανεξαρτησίας. Αυτό είχαμε τους δύο τελευταίους αιώνες με αποτέλεσμα να αποτιναχθεί η φασιστική μοντερνιστική αποικιοκρατική δομή του κόσμου –μια δομή που δεν τιμά τους Νέους Χρόνους– και να δημιουργηθούν δύο εκατοντάδες κράτη του σύγχρονου κρατοκεντρικού κόσμου. Αυτά τα κράτη, επιπλέον, το 1945 δημιούργησαν τον ΟΗΕ και επικύρωσαν την εθνική ανεξαρτησία ως την κοινή κοσμοθεωρία όλων των εθνών – αυτό το μείζον ζήτημα το αναλύσαμε, μεταξύ άλλων, και στην μονογραφία Κοσμοθεωρία των Εθνών.

3. Μέχρι να υπάρξουν οι προϋποθέσεις για ένα νέο μετακρατοκεντρικό κοσμοσύστημα (περιφερειακό; πλανητικό;) ζούμε μέσα σ’ ένα κρατοκεντρικό κόσμο του οποίου οι προϋποθέσεις είναι ανελέητα ανταγωνιστικές και συγκρουσιακές. Τον διπολικό Ψυχρό Πόλεμο, επιπλέον, διαδέχθηκε ένα ακραία ανταγωνιστικό πολυπολικό διεθνές σύστημα όπου, επειδή ένας πυρηνικός πόλεμος θα σήμαινε ολική καταστροφή όλων δεν είναι εφικτός η απευθείας σύγκρουση των ηγεμονικών δυνάμεων είναι ριψοκίνδυνη. Το αποτέλεσμα είναι ότι με πολύ οξύτερο τρόπο σε σύγκριση με το παρελθόν οι ανταγωνισμοί τους για πλουτοπαραγωγικούς πόρους, την γεωπολιτική υπεροχή και την απόκτηση ισχύος διεξάγονται στις περιφέρειες.
4. Ενώ όσον αφορά τον υποφαινόμενο η στοχαστική διαμόρφωσή του πειθαρχημένα –μεγάλη τύχη!!! όταν έτυχε να συνεχίσεις σπουδές ιδεολογικοπολιτικα εκπαιδευτήρια της Δύσης ή της Ανατολής– συγκροτήθηκε στη βάση των αξιωμάτων κάθε κρατοκεντρικού κόσμου, δηλαδή των αξιωμάτων του Θουκυδίδειου Παραδείγματος. Ακόμη και στις αρχικές φάσεις των σπουδών λογικό ήταν να ήμουν επιφυλακτικός με τη δυτική πολιτική σκέψη που αφορούσε τη Βυζαντινή Οικουμένη και τις εν γένει αυτοκρατορικές φάσεις της μετά-κλασικής εποχής. Στη δυτική πολιτική επιστήμη πρέπει να είσαι τυχερός ή και αιτιολογημένα καχύποπτος για να μην φορέσεις ιδεολογικές παρωπίδες που εξ ορισμού και προγραμματικά είναι στρεβλωτικές και συνειδητά ή ανεπίγνωστα οδηγούν σίγουρα σε αντί-δημοκρατικές απόψεις ή και σε αμιγή φασισμό.

Η ιδεολογία όπως είπαμε δεν είναι επιστήμη και στη Δύση κάποιοι διασώθηκαν. Είναι όσοι σύγχρονοι διεθνολόγοι έχουν ως άξονα των αναλύσεών τους τον Θουκυδίδη και ως εκ τούτου με αξιολογικά ουδέτερο τρόπο περιγράφουν τον κρατοκεντρικό κόσμο στον οποίο ζούμε. Τουλάχιστον κάνουν αυτό, έστω και αν δεν διαθέτουν παιδεία για τις προ-Νεοτερικές φάσεις και ιδιαίτερα την Βυζαντινή Οικουμένη. Στην συνέχεια επιστρέφοντας στην Ελλάδα γνώρισα στοχαστικά και προσωπικά τον Παναγιώτη Κονδύλη, κατά παρασάγγας υπέρτερος γνώστης της δυτικής διολίσθησης προς τα ιδεολογικά αδιέξοδα του μοντερνισμού.

[βλ. ιδ. «Ο πολίτης, ο ρόλος του και η γνώση ως το αντίδοτο της ιδεολογικής εσχατολογίας. Τι σημαίνει, εν τέλει, πολιτική παιδεία και πως κανείς την αποκτά;» https://wp.me/p3OlPy-29k και Το Θουκυδίδειο «Παράδειγμα» της επιστημονικής μελέτης της διεθνούς πολιτικής και οι «επιστημονικές επαναστάσεις» http://wp.me/p3OlPy-Lb Προσανατολιστική πολιτική σκέψη Ομηρικών προδιαγραφών. Όμηρος, Θουκυδίδης, Αριστοτέλης, Καβάφης, Ιθάκη, Πατρίδα https://wp.me/p3OqMa-1qL «Ο πολιτικός στοχασμός, οι κλασικοί, οι σύγχρονοι, το “ταξίδι” και ο Καβάφης» https://wp.me/p3OqMa-1yz]

Τέλος,, είναι στη φάση αυτή που έτυχε να γνωρίσω στοχαστικά τον Γιώργο Κοντογιώργη. Ενώ σε πρώτη φάση ως αμιγώς κρατοκεντρικός και λόγω συγγραφικών υποχρεώσεων που συνέτρεχαν υπήρχε δυσκολία να εντρυφήσω στην κοσμοσυστημική γνωσιολογία, η μελέτη της ανάλυσής του για τον Θουκυδίδη με ώθησε σε εύθετο χρόνο να επιχειρήσω να την κατανοήσω καλύτερα, κάτι το οποίο συνεχίζω. Η κατανόηση της γνωσιολογίας του Γιώργου Κοντογιώργη μέχρι στιγμής, πάντως, επιτρέπει με βεβαιότητα να ειπωθούν τα εξής:

Α) Η ανάλυσή του η οποία εκτείνεται σε ένα εντυπωσιακά μεγάλο έργο υψηλών επιστημονικών βαθμίδων διαθέτει οντολογία και αφορά ζωτικά το μέλλον. Δεν είναι δηλαδή ιδεολογία αλλά με προσανατολιστικό τρόπο αναλύει βασικά όλη τη διαχρονία, τους μεγάλους σταθμούς, τις βαθύτερες διαμορφωτικές δυνάμεις και τα ιστορικά αποτελέσματα όπως ήταν και όπως εξελίσσονται. Τεκμηριωμένα, με προσοχή στις ειδοποιούς διαφορές και με εξειδικεύσεις όπου χρειάζεται.

Β) Ακόμη πιο εντυπωσιακό, και γι’ αυτό τυχόν μεταφράσεις του έργου του στην Αγγλική θα επηρεάσει θετικά τη Δυτική σκέψη, αναλύει τον κρατοκεντρισμό με τρόπο που γίνεται καλύτερα κατανοητός. Για να το πούμε διαφορετικά, ενώ αναμενόμενα δίνει έμφαση στις ιστορικές κοσμοσυστημικές τάσεις δεν παρασύρεται σε ιδεολογικούς ποταμούς αλλά εντάσσει τον σύγχρονο κρατοκεντρισμό στο σωστό ιστορικό του πλαίσιο ταυτόχρονα αναλύοντάς τον με επάρκεια όπως κάθε άριστος δυτικός διεθνολόγος (αναφέρομαι στη Δύση επειδή όπως ήδη αναφέρθηκε εκεί αναπτύχθηκε η ανάλυση του διεθνούς συστήματος και η στρατηγική ανάλυση στη βάση του Θουκυδίδειου Παραδείγματος – υπάρχουν και πολλοί άλλοι οι οποίοι κινούνται στα ιδεολογικά πεδία και που όπως ήδη υπαινιχθήκαμε συνειδητά ή ανεπίγνωστα εξυπηρετούν σκοπούς «soft power»).

Γ) Η κοσμοσυστημική γνωσιολογία του Γιώργου Κοντογιώργη εκτιμώ ότι βοηθά όσο καμιά άλλη προσέγγιση για να κατανοηθούν σημαντικά σύγχρονα φαινόμενα όπως οι διεθνικοί δρώντες, οι ηγεμονικές πολιτικές και οι διαμορφωτικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη του σύγχρονου κρατοκεντρικού κόσμου. Το ίδιο κάνει παράλληλα, εκτιμώ, υπό ένα άλλο πρίσμα, και ο Παναγιώτης Κονδύλης. Ο τελευταίος αναλύει εμπεριστατωμένα τις μεταμοντέρνες τάσεις κάτι για το οποίο έχω ήδη γράψει στο Κοσμοθεωρία των Εθνών και για το οποίο θα επανέλθω.

Δ) Τέλος αλλά όχι το τελευταίο, ενώ πολλά λέγονται σε πολλά εκτενή κείμενα, συνεντεύξεις και δοκίμια, οι δύο τόμοι του «Ελληνικού κοσμοσυστήματος» και από ότι κατάλαβα οι τρεις επερχόμενοι μεταξύ άλλων προσφέρουν στον πολιτικό στοχασμό δύο μεγάλα εφόδια:

Αφενός το πώς η Ελληνικότητα ως το σύνολο των διαχρονικών ανθρωποκεντρικών πολιτικών παραδόσεων της δημοκρατίας και της ελευθερίας, είναι ο άξονας του οικουμενικού ιστορικού γίγνεσθαι.

Αφετέρου, το πώς η Βυζαντινή Οικουμένη κορύφωσε τον πολιτικό πολιτισμό μέσα σε ένα κοσμοσύστημα / κοσμόπολη διόλου ανθρωπολογικά εξομοιωτικό και διόλου πολιτικά εξισωτικό. Το αντίθετο: Η ιδιοσυστασία των αυτεξούσια αυτοθεσπιζόμενων Πόλεων ήταν απόλυτα σεβαστή ενώ οι αντιπρόσωποί τους όπως είπαμε ήταν οι εντολείς στην Σύγκλητο των Πόλεων στην Βασιλεύουσα Πόλη.

Είναι δηλαδή το Παράδειγμα στον άλλο πόλο των ιδεολογικών δογμάτων στα οποία κατέληξαν οι ιστορικοί «δολοφόνοι της Βυζαντινής Οικουμένης» και επομένως ο οδηγός προς μη διεθνιστικές μετακρατοκεντρικές διεξόδους ανεξάρτητα του πότε θα καταστούν εφικτές.

Όπως εξηγείται αλλού, αυτά γράφοντας για προσανατολισμό μιλάμε και για τη θυελλώδη δίνη της σύγχρονης κρατοκεντρικής διεθνούς πολιτικής. Όσον με αφορά δυσκολεύομαι να κάνω οποιοδήποτε χρονικό ή άλλο προσδιορισμό για την εξέλιξη των τάσεων. Παραμένει όμως ότι μέσα στη θυελλώδη δίνη της ιστορίας και ανεξαρτήτως εκτιμήσεων για τα χρονοδιαγράμματα των μελλοντικών εξελίξεων, συγκρούονται αντίθετα Παραδείγματα.

Βασικά συγκρούονται το αδιέξοδο ιδεολογικό εξομοιωτικό και εξισωτικό «παράδειγμα» με το Βυζαντινό δημοκρατικό μετακρατοκεντρικό κοσμοσύστημα του οποίου η Ελληνικότητα ήταν ο άξονας. Υπάρχει κάτι άλλο; Δεν υπάρχει και μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες για ένα μη εξομοιωτικό και μη εξισωτικό κόσμο το Βυζαντινό Παράδειγμα θα στέκει εκεί ολόρθο.

Το Ελληνικό κράτος, αναφέρθηκε πιο πάνω, όφειλε και είχε συμφέρον εάν όχι και υποχρέωση να αναπτύξει στην γνώση για το ανθρωποκεντρικό Ελληνικό Βυζαντινό κοσμοσύστημα. Δεν το κάνει ενώ αντίθετα ενθαρρύνονται παρωχημένα ιδεολογήματα και θεωρήματα που επιχειρούν να ροκανίσουν τον παμμέγιστο οικουμενικό Ελληνικό πολιτικό πολιτισμό της δημοκρατίας και της ελευθερίας.

Γιώργος Κοντογιώργης – Βυζαντινή Οικουμένη

Έστω και με συντομία, ελπίζω να έχω εξηγήσει κάπως τη διαχρονική και μελλοντική σημασία του Βυζαντινού Παραδείγματος και να έχω φωτίσει επαρκώς τους λόγους αφενός της μεγάλης ιστορικής σημασίας της πτώσης της Βασιλεύουσας Πόλης και αφετέρου της μεγάλης σημασίας για τον κρατοκεντρικό μας κόσμο για την καλλιέργεια της γνώσης των διαχρονικών κοσμοσυστημικών τάσεων. Όσον αφορά τα δύο βίντεο που αναρτώ ελλείψει αντίστοιχων Ελληνικών αφηγήσεων, υπενθυμίζω τις επισημάνσεις που έγιναν στην αρχή πιο πάνω.

Η κατάρρευση της αυτοκρατορίας το Βυζαντινό μάθημα

[vimeo 2193105 w=500 h=375]

Ντοκυμαντέρ – Η κατάρρευση της αυτοκρατορίας. Το Βυζαντινό μάθημα from p-andr on Vimeo.

Ντοκυμαντέρ – Η κατάρρευση της αυτοκρατορίας. Το Βυζαντινό μάθημα

National Geographic | 1453, η Άλωση της Πόλης

<iframe width=”450″ height=”360″ src=”https://www.youtube.com/embed/53yfMlws7DI” frameborder=”0″ allow=”accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture” allowfullscreen></iframe>

Μερικά έργα του Γιώργου Κοντογιώργη αναρτημένα στην σελίδα του https://contogeorgis.blogspot.com

Σχετικά με το τέλος της “αρχαιότητας”. Μια προσημείωση για την περιοδολόγηση της κοσμοϊστορίας και την “ελληνική συνέχεια” https://contogeorgis.blogspot.com/2017/07/blog-post_12.html

Η γνωσιολογία των συλλογικών ταυτοτήτων. Οι νεότερες προσεγγίσεις και η ελληνική ταυτότητα.

https://contogeorgis.blogspot.com/2010/10/blog-post_19.html

Η οικουμενική κοσμόπολη ως κράτος και ως πολιτεία

https://contogeorgis.blogspot.com/2014/01/blog-post_15.html

Η κοσμοσυστημική γνωσιολογία και οι αρχαϊσμοί της νεώτερης επιστήμης. Για μια κοσμοσυστημική ανάγνωση της κοσμοϊστορίας και του μέλλοντος

https://contogeorgis.blogspot.com/2015/03/blog-post_39.html

H κρίση της ειρήνης και οι ρίζες του πολέμου. Το ερμηνευτικό έλλειμμα της νεοτερικότητας https://contogeorgis.blogspot.com/2010/04/h.html

Πολιτεία και πόλις στον Θουκυδίδη. Αρχαϊσμοί στις νεότερες προσεγγίσεις της δημοκρατίας και του κράτους. https://contogeorgis.blogspot.com/2010/04/blog-post.html

Ο Eλληνισμός και ο κόσμος σήμερα https://contogeorgis.blogspot.com/2012/04/e-28-2012.html

Το “κράτος” του Καποδίστρια. Μια συγκριτική αποτίμηση σε σχέση με την απολυταρχία της εποχής και το κράτος έθνος https://contogeorgis.blogspot.com/2017/09/blog-post_18.html

Η Δύση και ο ελληνικός δρόμος https://contogeorgis.blogspot.com/2018/02/blog-post_97.html

Η πολιτική Ευρώπη και το δίλημμα του Πολυβίου

https://contogeorgis.blogspot.com/2020/04/blog-post_29.html

 Μερικές δικές μας σύντομες παρεμβάσεις

• «Εσχατολογικό ιδεολογικό δηλητήριο και πολιτική θεολογία versus Αριστοτελική πολιτική σκέψη» https://wp.me/p3OlPy-1Ku
• Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΡΟΚΑΝΙΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙ-ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΣΚΕΨΗΣ. Συμπεριλαμβάνει απόσπασμα από το «Κοσμοθεωρία των Εθνών»http://wp.me/p3OqMa-1ie
• Οι Έλληνες «μπουμπουνοκέφαλοι προοδευτικοί» (συνομιλία με τον Παναγιώτη Κονδύλη) https://wp.me/p3OqMa-1wE

• Προσανατολιστική πολιτική σκέψη Ομηρικών προδιαγραφών. Όμηρος, Θουκυδίδης, Αριστοτέλης, Καβάφης, Ιθάκη, Πατρίδα https://wp.me/p3OqMa-1qL

• ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΈΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΎ ΚΑΙ Η ΚΑΤΆΛΗΞΉ ΤΟΥ: ΚΑΤΕΞΟΥΣΙΑΣΜΟΣ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ,ΤΟΚΟΓΛΥΦΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΩΝhttp://wp.me/p3OqMa-138
• ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΡΟΚΑΝΙΖΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΑ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΛΗΓΟΥΝ ΣΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΚΔΟΧΗ ΤΩΝ ΣΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΜΟΡΡΩΝ http://wp.me/p3OlPy-1kS
• ΤΑ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΑ ΣΟΔΟΜΑ ΚΑΙ ΓΟΜΟΡΡΑ, Η «ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ» και συνθήκες που την κατεδαφίζουν. http://wp.me/p3OqMa-1n1
• ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ, ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ, ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ, ΔΕΣΠΟΤΕΙΑ VERSUS ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ / ΙΣΧΥΡΕΣ… http://wp.me/p3OlPy-10O 
• Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΟΝΔΥΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ ΠΟΥ ΠΑΓΙΔΕΥΣΕ ΤΗ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΟΝ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟ http://wp.me/p3OlPy-ZB 
• Εθνομηδενιστικές απογειώσεις: Η «Μπουμπουλίνα η … “ερωτιάρα”» και … η Ελληνική Επανάσταση https://wp.me/p3OqMa-1L6
• Π. Ήφαιστος, Ρήγας Βελεστινλής. «ΆΜΑ [να] ΦΥΓΟΥΝ ΟΙ ΤΥΡΑΝΝΟΙ»: Ελληνικότητα, φιλοπατρία, εθνική ανεξαρτησία, ελευθερία, δημοκρατία https://wp.me/p3OlPy-W4
• Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος «euro»group: Τα δάνεια έσωσαν τις τράπεζες. https://youtu.be/oRpDUV0uXnA
• Διεθνικοί τοκογλύφοι και οικονομικοί βρικόλακες ή κοινωνικοπολιτικά νομιμοποιημένες πολιτικοοικονομικές δομές και ιεραρχίες, κ Πρωθυπουργέ; https://wp.me/p3OqMa-1AQ
• Μοντερνισμός, το ιδεολογικό φαινόμενο και η μεταμοντέρνα διολίσθηση προς τα ανθρωπολογικά Σόδομα και Γόμορρα. http://wp.me/p3OlPy-Zv 
• ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΜΠΕΡΔΕΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΘΝΙΚΟΎ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ http://wp.me/p3OlPy-Vv 
• Προσανατολιστική πολιτική σκέψη Ομηρικών προδιαγραφών. Όμηρος, Θουκυδίδης, Αριστοτέλης, Καβάφης, Ιθάκη, Πατρίδα https://wp.me/p3OqMa-1qL
• Ο πολιτικός στοχασμός, οι κλασικοί, οι σύγχρονοι, το “ταξίδι” και ο Καβάφης https://wp.me/p3OqMa-1yz
• Εθνομηδενισμός, Μακεδονία, Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό και η «Μπουμπουλίνα η … “ερωτιάρα”» https://wp.me/p3OqMa-1ys
• Η Εθνική Ανεξαρτησία ως η κοινή Κοσμοθεωρία όλων των Εθνών και η Ελληνική Επανάσταση του 1821 https://wp.me/p3OlPy-2db
• Εθνική Ανεξαρτησία / Συλλογική Ελευθερία: Η μόνη Κοσμοθεωρία όλων των Εθνών. «ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ. ΤΙ ΣΥΓΚΡΟΤΕΙ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΑΤΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ;» https://wp.me/p3OqMa-1oP
• ΗΘΙΚΗ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ* https://wp.me/p3OlPy-1O2
• ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ http://wp.me/p3OqMa-1ij – http://wp.me/p3OlPy-1pn
• ΗΘΙΚΗ και ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ, Η μη θεσπισμένη ισχύς στην διεθνή πολιτική. Πολιτική θεολογία versus πολιτική θεωρία και η σημασία της αξιολογικά ελεύθερης περιγραφής και ερμηνείας των διεθνών φαινομένων ­– http://wp.me/p3OlPy-1bH – http://wp.me/p3OqMa-13c
• και
• Οντολογική θεμελίωση του Πολιτικού και ο ρόλος της ισχύος στην αθέσπιστη διεθνή πολιτική: Πολιτικός στοχασμός versus Πολιτική Θεολογία http://wp.me/p3OlPy-1no – http://wp.me/p3OqMa-1hI
• Tο εθνοκρατοκεντρικό διεθνές σύστημα και η διαδρομή της ανθρωποκεντρικής πολιτικής θεμελίωσης http://wp.me/p3OlPy-1id (με 5.1 Κοσμο)
• ΖΙΑΚΑΣ: «ΤΖΟΓΑΔΟΡΟΙ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΣΤΟ ΤΙΜΟΝΙ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. ΠΡΑΓΜΑ ΠΟΥ Η ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΕ… http://wp.me/p3OlPy-I4 
• ΑΝΤΙ-ΗΓΕΜΟΝΙΣΜΟΣ: Η ΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ Ο ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ ΤΩΝ ΑΦΕΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙ-ΗΓΕΜΟΝΙΚΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ http://wp.me/p3OlPy-1l6
• ΠΕΡΙ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ή ΠΕΡΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑΣ; https://wp.me/p3OqMa-1q9
• ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΙΩΤΩΝ, ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑΣ, ΠΡΟΔΟΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΛΟΙΠΑ https://wp.me/p3OqMa-1qA
• Η Εθνική Ανεξαρτησία ως η κοινή Κοσμοθεωρία όλων των Εθνών και η Ελληνική Επανάσταση του 1821 https://wp.me/p3OlPy-2db (πανηγυρικός)

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos

www.ifestos.edu.gr – info@ifestos.edu.gr  www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr

 Twitter https://twitter.com/ifestosedu

Linkedin https://www.linkedin.com/in/panayiotis-ifestos-0b9382131/

Instagram https://www.instagram.com/p.ifestos/

Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/

Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos

Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos

Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB

Διεθνής πολιτική 21ος  αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/

ΗΠΑ: Ιστορία, Διπλωματία, Στρατηγική https://www.facebook.com/groups/USAHistDiplStrat/

Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/

Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/

Φιλοπατρία, Δημοκρατία, Ελευθερία https://www.facebook.com/groups/philopatria/

Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/

Κονδύλης Παναγιώτης – https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/

Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/

Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/

Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/

Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/

Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/

«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos