Ποια είναι η φύση του νεο-ιμπεριαλισμού ως δομή παγκόσμιας δια-κρατικής κυριαρχίας και ηγεμονίας και πως αυτός διαφέρει από τον κλασσικό ιμπεριαλισμό της εποχής του Λένιν; Τι είδους Αυτορατορία οικοδόμησε η Αμερική μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και πως διαχειρίστηκε τη διεθνή πολιτική από το 1939 μέχρι σήμερα; Πως ορίζεται η οικονομική κρίση της Αυτοκρατορίας και πως επιδρά στις πολιτικές δομές του νεο-ιμπεριαλισμού; Πως εκφράζεται η κρίση του νεο-ιμπεριαλισμού σήμερα στις ζώνες πολέμου της Ευρασίας, δηλ. πάνω απ’ όλα στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή; Η μελέτη αυτή προσπαθεί να απαντήσει αυτά τα καίρια ερωτήματα και, ταυτόχρονα, να ανοίξει ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα στη βάση της αδιαμφισβητούμενης κρίσης της Αυτοκρατορίας και της ανόδου της Ευρασίας (Κίνας, Ρωσίας, Ινδίας και ΕΕ) ως το ισοδύναμο ιστορικό αντιστάθμισμά της.
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η κρίση των πυλώνων της αμερικανικής υψηλής στρατηγικής και ο σύγχρονος πόλεμος
Κεφάλαιο 1. Οικονομική παρακμή της αυτοκρατορίας και πόλεμος
- 1.1. Ψευδαισθήσεις δύναμης
- 1.2. Η δημιουργία μιας οικονομικής υπερδύναμης
- 1.3. Τα πετροδολάρια
- 1.4. Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού
- 1.5. Η αυτοκρατορία σε σημείο καμπής
- 1.6. Το ευρώ ως «όπλο μαζικής καταστροφής»
- 1.7. Η ισχύς της αυτοκρατορίας στυλοβάτης της πάσχουσας οικονομίας της
- 1.8. Πετρέλαιο, έλλειψη χρήματος και ψευδαισθήσεις αυτοκρατορικής ισχύος
Κεφάλαιο 2. Το αδιέξοδο της μεταπολεμικής πολιτικής στρατηγικής της αυτοκρατορίας
- 2.1. Προκαταρκτικές παρατηρήσεις
- 2.2. Η άνοδος και η πτώση των Ηνωμένων Εθνών
- 2.3. Ανάσχεση (containment) και πρωτοκαθεδρία (primacy)
- 2.4. Οικοδομώντας καταστάσεις δύναμης (Building situations of strength)
- 2.5. Απόλυτη κυριαρχία (Full spectrum dominance)
Κεφάλαιο 3. «Καλοί και κακοί», «φίλοι και εχθροί»: Έκπτωτα ιδεολογήματα προς κατάχρηση
- 3.1. Εισαγωγικά
- 3.2. Ο κομουνισμός είναι «κακός» και το Ισραήλ είναι «καλό»
- 3.3. «Μου τελειώνουν οι δαίμονες»
- 3.4. Ο «πόλεμος ενάντια στη τρομοκρατία» ή η παγκοσμιοποίηση του Παλαιστινιακού
- 3.5. Φονταμενταλιστές και νεοσιωνιστές
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η γεωπολιτική κρίση της αυτοκρατορίας στην Ευρασία
Κεφάλαιο 4. «Το μήλο της Κασπίας»
- 4.1. Ευρασία και παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της Ευρασίας
- 4.2. Πετρελαιιστάν
- 4.3. Από τα Βαλκάνια στο Αφγανιστάν
- 4.4. Αυτοκρατορία, τρομοκρατία και πόλεμος
Κεφάλαιο 5. Στοχεύοντας τη Ρωσία απ’ το υπογάστριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Γιουγκοσλαβία
- 5.1. Γιατί διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία;
- 5.2. Ενδοδυτικές συγκρούσεις, Ρωσία και η Κίνα
- 5.3. ΝΑΤΟ, ο νέος «ειρηνοποιός»
Κεφάλαιο 6. Η πρωτοβουλία-φιάσκο για την ευρύτερη Μέση Ανατολή
- 6.1. Καταναλώνοντας διεθνή ασφάλεια
- 6.2. «Εκδημοκρατίζοντας» μέσω πολέμου
- 6.3. Η ώρα του ΝΑΤΟ;
- 6.4. Καταληκτικά
Κεφάλαιο 7. Ιράκ = Βιετνάμ
- 7.1. Η ιστορία του Ιράκ – αφήγηση διενέξεων
- 7.2. Ορίζοντας τον «πετρελαϊκό εθνικισμό»
- 7.3. Μεταπολεμικοί συντελεστές διένεξης: αντίσταση, το Σύνταγμα και το Ιράν
- 7.4. Οι εναλλακτικές λύσεις της αυτοκρατορίας
Επίλογος και βιβλιογραφική σημείωση
Πριν εκλεγεί τακτικός καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά, ο Βασίλης Κ. Φούσκας διετέλεσε αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων στα Πανεπιστήμα Stirling και Kingston της Μεγάλης Βρετανίας. Το συγγραφικό του έργο, το οποίο και μεταφράστηκε σε πάνω από δέκα γλώσσες, συμπεριλαμβάνει βιβλία όπως το The New American Imperialism (Praeger 2005, με τον Bülent Gökay), Zones of Conflict (Pluto press 2003, μεταφρασμένο στα ελληνικά από τη Ποιότητα), Italy, Europe and the Left (Ashgate 1998), ενώ μόλις κυκλοφόρησε το Cyprus: The Post-Imperial Constitution (Pluto press 2009, με τον Alex O. Tackie). Αναγνωρίζοντας την πολύχρονη συμβολή του στη μελέτη των διεθνών διενέξεων και το ρόλο του στη δημιουργία μεταπτυχιακών σπουδών στη Μεγάλη Βρετανία στη βάση της θεματικής της επίλυσης συγκρούσεων, το 2006 ο Routledge του ανέθεσε την επιμέλεια της εγκυκλοπαίδειάς του, The Politics of Conflict, τόμος ο οποίος και κυκλοφόρησε το 2007. Το 2005 ήταν ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Princeton και το 2003 ήταν υπότροφος του Leverhulme Trust του Λονδίνου. Είναι ο ιδρυτής και αρχισυντάκτης της διεθνούς αναγνωρισμένης επιθεώρησης Journal of Balkan and Near Eastern Studies η οποία από το 1998 εκδίδεται τέσσερις φορές ετησίως από τους Taylor & Francis/Routledge.