Στις ιστορικές ρίζες, στα ήθη και τα έθιµα, αλλά και στον έντεχνο λαϊκό λόγο στο πλαίσιο του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισµού, που παρουσιάζει µεγάλο πλούτο µορφών και τοπικών παραλλαγών, είναι βασισµένη η ανάλυση αυτού του βιβλίου. Ο συγγραφέας µε αρχειακή, βιβλιογραφική και επιτόπια έρευνα προσπαθεί να εξερευνήσει ορισµένες πτυχές της λαογραφικής µας πραγµατικότητας σε µια περίοδο κατά την οποία η παράδοση θεωρείται άλλοτε βάρος κι άλλοτε ανασταλτικός παράγοντας προόδου, αντί να εκλαµβάνεται ως αυτό που πράγµατι είναι: µια βάση για το µέλλον µε σεβασµό στο παρελθόν και το παρόν του λαού µας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΜΟΡΦΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
- Ο παραδοσιακός πολιτισµός της Σάµου κατά τον 20ό αιώνα
- Ο παραδοσιακός πολιτισµός της Κύπρου
- Το Λύκειο των Ελληνίδων και η σκηνική αναπαράσταση του ελληνικού παραδοσιακού χορού
- Θρησκευτική και εθνική ταυτότητα στους χριστιανούς Τσιγγάνους του χωριού Άρατος
- Παραστάσεις του Ρήγα στην ελληνική λαϊκή τέχνη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΕΘΙΜΙΚΑ ΒΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
- Nεοελληνική παραδοσιακή µαγεία, µαγικές συνήθειες και δεισιδαιµονίες
- Η γλώσσα του σώµατος στα έθιµα της λαϊκής λατρείας
- Όψεις της παραδοσιακής λατρευτικής πρακτικής των κατοίκων της Τήλου
- Όψεις της παραδοσιακής θρησκευτικής συµπεριφοράς στο Μεγανήσι Λευκάδας
- Μία περίπτωση τρυποπεράσµατος από το Σιδηρόκαστρο
- Η λατρεία του Οσίου Σεραφείµ στη Βοιωτία
- Περί «τζαµάλας»
- Το «µπουρανί» του Τυρνάβου και τα θεσσαλικά λαϊκά δρώµενα
- Η γυναίκα στην παραδοσιακή σαµιακή κοινωνία
- Ναωνυµικά και αγιωνυµικά τοπωνύµια των Ελλήνων της Καππαδοκίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΕΧΝΟ ΛΑΪΚΟ ΛΟΓΟ
- Λαογραφικά της βυζαντινής και µεταβυζαντινής Θράκης
- Τα ποντιακά δηµοτικά τραγούδια: από το περιθώριο στο προσκήνιο
- Δηµώδεις παραδόσεις της Κύπρου για τον Άγιο Σπυρίδωνα
- Το θρησκευτικό στοιχείο στις παροιµίες των βαλκανικών λαών
- Οι θρακιώτες απόδηµοι µέσα από τα θρακικά δηµοτικά τραγούδια της ξενιτιάς
- Ναξιακή παραλλαγή του δηµοτικού τραγουδιού για την «Αχόρταγη σύζυγο»
- Ιγνάτιος, ο διδάσκαλος: Ένας κυθήριος λαϊκός ποιητής (πρώτο µισό του 19ου αιώνα)
Ο Μανώλης Γ. Βαρβούνης γεννήθηκε στη Σάμο το 1966. Σπούδασε στο Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1991) και έγινε διδάκτωρ λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1991), ενώ πραγματοποίησε και μεταδιδακτορικές ερευνητικές σπουδές στο Universitè Catholique της Louvain (Louvain la Neuve) του Βελγίου (1996-1997). Σήμερα διδάσκει ως καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Έχει λάβει μέρος σε πολλά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει μελέτες αυτοτελώς ή σε επιστημονικά περιοδικά, τιμητικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων. Είναι μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τον Μάρτιο του 2005 η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος τον τίμησε με το οφφίκιο του «Άρχοντος Προστάτου των Γραμμάτων της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας», ενώ το 2005, με σεπτή πατριαρχική απόφαση, ορίστηκε μέλος του Δ.Σ. της Αδελφότητος Οφφικιάλων του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Παναγία η Παμμακάριστος».
