Πολλοί υποστηρίζουν πως τα έργα πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας του Pωλς είναι εφάµιλλα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Μεταξύ των έργων του που προσέλκυσαν την προσοχή είναι η Θεωρία της Δικαιοσύνης και ο Πολιτικός Φιλελευθερισµός. Ως συνέχεια αυτών των κειµένων, δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως το παρόν έργο – καρπός της πιο ώριµης φάσης της πνευµατικής του διαδροµής και ενδεχοµένως το κύκνειο στοχαστικό άσµα του Pωλς– αποτελεί το σηµαντικότερο κείµενο της φιλελεύθερης σκέψης στον στίβο της πολιτικής φιλοσοφίας των διεθνών σχέσεων. Ο Pωλς επεξεργάζεται, µεταξύ πολλών άλλων, την ιδέα ενός διεθνούς «κοινωνικού συµβολαίου», δηλαδή αρχές συµβατές µε τις αρχές του διεθνούς δικαίου για µη επέµβαση και διακρατική ισοτιµία. Αναζητεί επίσης τις ηθικές βάσεις που καθορίζουν τα πολιτικά κριτήρια που ενδεχοµένως οδηγούν σ’ έναν κόσµο πιο δίκαιο και πιο ειρηνικό και προσδιορίζει τα όρια της «λελογισµένης άσκησης εξουσίας».
ΜΕΡΟΣ I
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΙΔΕΩΔΟΥΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
- Το δίκαιο των Λαών ως ρεαλιστική ουτοπία
- Γιατί λαοί και όχι κράτη;
- Δύο πρωταρχικές θέσεις
- Οι αρχές του Δικαίου των Λαών
- Δηµοκρατική ειρήνη και η σταθερότητά της
- Η κοινωνία των φιλελεύθερων λαών και η δηµόσια λογική της
ΜΕΡΟΣ ΙΙ
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΙΩΕΩΔΟΥΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
- Ανεκτικότητα προς τους µη φιλελεύθερους λαούς
- Επέκταση σε ευπρεπώς ιεραρχηµένους λαούς
- Ευπρεπής συµβουλευτική ιεραρχία
- Ανθρώπινα δικαιώµατα
- Σχόλια επί της διαδικασίας του Δικαίου των Λαών
- Συµπερασµατικές παρατηρήσεις
ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ
Η ΜΗ ΙΔΕΩΔΗΣ ΘΕΩΡΙΑ
- Το δόγµα του δίκαιου πολέµου: Το δικαίωµα στον πόλεµο
- Το δόγµα του δίκαιου πολέµου: Η διεξαγωγή του πολέµου
- Επιβαρηµένες κοινωνίες
- Σχετικά µε τη διανεµητική δικαιοσύνη µεταξύ των λαών
ΜΕΡΟΣ ΙV
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
- Η δηµόσια λογική και το Δίκαιο των Λαών
- Η συµφιλίωση στον κοινωνικό µας κόσµο
- Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ
- Η ιδέα της δηµόσιας λογικής
- Το περιεχόµενο της δηµόσιας λογικής
- Θρησκεία και δηµόσια λογική στη δηµοκρατία
- Η ευρεία θεώρηση της δηµόσιας πολιτικής κουλτούρας
- Σχετικά µε την οικογένεια ως µέρος της βασικής δοµής
- Ζητήµατα γύρω από τη δηµόσια λογική
- Συµπεράσµατα
Ο John Rawls είναι ομότιμος καθηγητής (1921-2002) φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Harvard και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους πολιτικούς φιλοσόφους του 20ού αιώνα. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία του Θεωρία της δικαιοσύνης (Πόλις, 2001), Το δίκαιο των λαών (Ποιότητα, 2002), Ο πολιτικός φιλελευθερισμός (Μεταίχμιο, 2004).
Κατά γενική ομολογία ο John Rawls θεωρείται ο σημαντικότερος πολιτικός φιλόσοφος του εικοστού αιώνα και κορυφαίος στοχαστής του πολιτικού φιλελευθερισμού. Πολλοί υποστήριξαν πως τα έργα πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας του Ρωλς είναι εφάμιλλα του Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Ενδεχομένως το κύκνειο άσμα και καρπός της πιο ώριμης φάσης της πνευματικής διαδρομής του συγγραφέα, Το Δίκαιο των Λαών αποτελεί αναμφίβολα το σημαντικότερο κείμενο φιλελεύθερης σκέψης στον στίβο της πολιτικής φιλοσοφίας των διεθνών σχέσεων και της φιλοσοφίας του δικαίου. Η ανάλυση του Τζων Ρωλς είναι γνήσια φιλελεύθερη και ταυτόχρονα αξιολογικά ελεύθερη, έγκυρη, αξιόπιστη και διατυπωμένη με τρόπο που σέβεται τις ηθικοκανονιστικές παραδοχές κάθε αναγνώστη ανεξάρτητα του λαού στον οποίο ανήκει.
Σχοινοβατώντας στα λεπτά σύνορα μεταξύ ηθικών και πολιτικών κριτηρίων στις διεθνείς σχέσεις ανάγει τις φιλελεύθερες αρχές περί δικαίου, ηθικής και ελευθερίας στις διεθνείς σχέσεις. Επεξεργάζεται, μεταξύ πολλών άλλων, την ιδέα ενός διεθνούς «κοινωνικού συμβολαίου», προτείνει ιδέες συμβατές με τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου για μη επέμβαση και διακρατική ισότητα και αναζητεί τις ηθικές βάσεις που προσδιορίζουν τα πολιτικά κριτήρια που ενδεχομένως οδηγούν σ’ έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο ελεύθερο και πιο ειρηνικό.
