Εντός του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος όπως εξελίχθηκε τους τελευταίους αιώνες και όπως εξελίσσεται καθώς κινούμαστε βαθύτερα στον 21ο αιώνα υπάρχουν τόσο σταθεροί παράγοντες όσο και παράγοντες που μεταβάλλονται, συμπλέκονται και εξελίσσονται.
Οι σταθερές που προσδιορίζουν το κράτος και το διακρατικό σύστημα αφορούν το καθεστώς της κρατικής κυριαρχίας όπως τελικά ορίστηκε επακριβώς στον καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ το 1945. Βασικά και ουσιαστικά με τον προσδιορισμό της εσωτερικής και εξωτερικής κυριαρχίας όλων των κρατών ως το καθεστώς του σύγχρονου διεθνούς συστήματος αναγνώρισαν την εθνική ανεξαρτησία ως έσχατη λογική και βασικά και ουσιαστικά ως τη μοναδική κοινή κοσμοθεωρία όλων των εθνών. Για όλα τα υπόλοιπα που αφορούν την κοινωνικοπολιτική συγκρότηση κάθε πολιτείας προσδιορίζεται, διαμορφώνει και αλλάζει σύμφωνα με την ιδιαίτερη, ιδιόμορφη και μοναδική πνευματική και πολιτισμική ιδιοσυστασία κάθε κράτους. Εξ ου και ένα ακόμη θέσφατο του καθεστώτος της κρατικής κυριαρχίας είναι η μη επέμβαση στο εσωτερικό άλλων κρατών όπως ορίζεται στο άρθρο 2 του Κεφαλαίου Ι του ΟΗΕ. Τα σύνορα της κυριαρχικής Επικράτειας κάθε κράτους ορίζονται με Συνθήκες, συνήθως μετά τον τελευταίο πόλεμο και εις βάρος του επιτιθέμενου αναθεωρητικού κράτους εάν ηττηθεί.
Στις διακρατικές σχέσεις, μεταξύ των προνοιών των Συνθηκών και του διεθνούς δικαίου παρεμβάλλονται πλήθος μεταβλητές μεγάλης κύμανσης που ενώ δεν μπορούν να θεσπιστούν κοινωνικοπολιτικά -απουσιάζει μια παγκόσμια κοινωνία, ένα παγκόσμιο κοινωνικοπολιτικό σύστημα και μια νομιμοποιημένη παγκόσμια κοινωνία- εξελίσσονται και συμπλέκονται δημιουργώντας αίτια πολέμου και διενέξεις.
Η εφαρμογή των αρχών του διεθνούς δικαίου και των προνοιών των Συνθηκών επηρεάζεται δραστικά από τα αίτια πολέμου και υπερισχύει όποιος διαθέτει υπέρτερη δύναμη. Δεν είναι του παρόντος αλλά η ισχύς προσδιορίζεται από πολλούς παράγοντες και κριτήρια και εμπεριέχει τόσο εσωτερική εξισορρόπηση των απειλών με απόκτηση οικείων συντελεστών ισχύος όσο και εξωτερική εξισορρόπησε με συγκλίνουσες συμμαχικές σχέσεις.
Για τα μη αναθεωρητικά κράτη η ισχύς απαιτείται να εντάσσεται σε μια λογική εθνικής αποτρεπτικής στρατηγικής η αξιοπιστία της οποίας είναι μείζον και καθοριστικό ζήτημα για την ασφάλεια, την ευημερία και την ακεραιότητα ενός αμυνόμενου κράτους. Στο ίδιο πλαίσιο ορίζονται τα ιεραρχημένα εθνικά συμφέροντα τα οποία κάθε εθνική στρατηγική αποστολή έχει να εκπληρώνει.
Γιατί επαναφέρουμε μια σύντομη συνέντευξη του 2019; Αναρτάται γιατί αναλύει πολλές από τις πιο πάνω πτυχές με συνοπτικό τρόπο. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό επιτυγχάνεται πάντα και από όλους, οι φορείς τίτλων –τους οποίου ως γνωστό οι φορείς επικαλούνται ως τεκμήριο επιστημονικής αξιοπιστίας—κανονικώς εχόντων των πραγμάτων οφείλουν α) να μιλούν και γράφουν περιγραφικά, ερμηνευτικά και αξιολογικά ουδέτερα, β) να αποφεύγουν να θολώνουν τις θέσεις αυτές με υποκειμενικές και κανονιστικές θέσεις και γ) να απέχουν από κάθε προσκόλληση σε ιδεολογήματα που εξ ορισμού και προγραμματικά είναι ανυπόστατα. Εάν και όταν αυτό ισχύει οι αναλύσεις δεν χάνουν την σημασία τους όσος χρόνος και να περάσει. Το μείζον της συνέντευξης αυτής όπως και πολλών άλλων αναλύσεων μετά το 1990 είναι ότι οι περισσότερες αναλύσεις λίγο ή πολύ επηρεάζονται από ιδεολογικά και κομματικά κριτήρια με αποτέλεσμα να επισκιάζεται το αυτονόητο, το γεγονός δηλαδή ότι, για παράδειγμα, ο κατευνασμός αποτελεί θανατηφόρα προσέγγιση για την αξιοπιστία κάθε στρατηγικής και οδηγεί είτε ήττα χωρίς πόλεμο είτε πιθανότερα σε πόλεμο.
Π. Ήφ. / 2024
Μερικές συναφείς αναρτήσεις:
«Ελληνική Αποτρεπτική Στρατηγική: Η Τουρκική απειλή, «μικρές κρίσεις»-σωρευτικά αποτελέσματα, αποτρεπτική αξιοπιστία» – https://piotita.gr/?p=7001
Αποτρεπτική στρατηγική, απειλές «χαμηλής έντασης», έλεγχος κλιμάκωσης και γενικευμένος πόλεμος – https://piotita.gr/?p=8839
ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Διαπραγματευτική στρατηγική της Ελλάδας. «Πελατειακές σχέσεις» («patron-clientrelations») μεταξύ ισχυρών και λιγότερο ισχυρών κρατών και ο διάλογος Μηλίων-Αθηναίων στον Θουκυδίδη – https://piotita.gr/?p=3101
Παθογένειες και αδιέξοδα του σύγχρονου εθνοκρατοκεντρικού συστήματος, διεθνής διακυβέρνηση και κίνδυνος, μεταξύ άλλων, πυρηνικού ολοκαυτώματος – https://wp.me/p3OqMa-2YF
Η απέραντη Τουρκική απειλή και ο ασυγκράτητος Ελληνικός κατευνασμός εν μέσω καταιγιστικών στρατηγικών εξελίξεων και οξύτατης ηγεμονικής διαπάλης – https://wp.me/p3OqMa-2Yl
Οι Έλληνες «μπουμπουνοκέφαλοι προοδευτικοί» (συνομιλία με τον Παναγιώτη Κονδύλη) – https://wp.me/p3OqMa-1wE
«Παγιδευτική αποκλιμάκωση» με καταποντισμό μέσα στον αδιέξοδο λαβύρινθο των τουρκικών αναθεωρητικών αξιώσεων – https://wp.me/p3OqMa-1Gy
Γιατί η ελληνική διπλωματία πρέπει να ξαναμάθει το αλφάβητο της στρατηγικής – https://slpress.gr/ethnika/giati-i-elliniki-diplomatia-prepei-na-xanamathei-to-alfavito-tis-stratigikis/
Ο πόλεμος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση: Είναι ένα πράγμα η στρατηγική ανάλυση και άλλο οι γνώμες – https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-polemos-einai-pole-sovare-epothese_gr_5eda7f61c5b66ef1a9248334
Εθνική Αποτρεπτική Στρατηγική και οι αντίπαλοί της – https://wp.me/p3OqMa-1EN
H «μυστήρια» επίσκεψη Ερντογάν, η Εθνική στρατηγική και η «Α έως Ω» Τουρκική απειλή – https://piotita.gr/?p=6560
ΑΛΦΑΒΗΤΆΡΙΟ: ΠΑΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ KΑΘΕ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ – http://wp.me/p3OqMa-12B
