Λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια της ασφάλειας βρίσκεται διαρκώς υπό αναθεώρηση ‒από το τέλος του ψυχρού πολέμου‒ θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η ασφάλεια αποτελεί μια παραμελημένη έννοια και πρακτική ή μια έννοια της οποίας η πολύ χρηστικότητα της αφαιρεί την ουσία. Η υποκειμενικότητα της χρήσης της αναιρεί τη σπουδαιότητα και τη σημασία της, υποσκάπτοντας τις πραγματικές αιτίες και αφορμές της ουσίας της, ενώ παραπλανά τους πολίτες των κρατών στην αντίληψη και στην κατανόηση της πραγματικής της σημασίας.
Έτσι, θα μπορούσαμε ακόμη και να πούμε ότι η ασφάλεια είναι μια έννοια η οποία έχει υποστεί «κακομεταχείριση», καθώς στο όνομά της μειώνονται ή συρρικνώνονται τα δικαιώματα των πολιτών ενός κράτους λόγω των πράξεων τρομοκρατίας.
Επίσης, στο όνομα της ασφάλειας εντείνονται οι πόλεμοι, αλλά και ανακατανέμονται οι φυσικοί πόροι (πετρέλαιο, φυσικό αέριο κοκ) προς όφελος αμφιλεγόμενων ή αμφισβητούμενων πολιτικών.
Εάν τελικά η ασφάλεια ‒εθνική ή διεθνής‒ αναφέρεται στην απονομή δικαιοσύνης, στην ελευθερία, στην ισότητα, στις υποχρεώσεις του κράτους προς τους πολίτες, στην ικανή και ελεύθερη εκπροσώπηση στην εκλογική διαδικασία αλλά και στην ισχύ, τότε η ασφάλεια δεν έχει δώσει σημαντικά αποτελέσματα στη μετά τον ψυχρό πόλεμο εποχή.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η διεθνής ασφάλεια τον 21ο αιώνα
1.1. Εισαγωγή
- 1.1.1. Συνοπτική προβληματική για τις θεωρίες ασφάλειας
- 1.1.2. Η μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 εποχή
- 1.1.3. Η μετάλλαξη της τρομοκρατίας και η αναγωγή της σε ζήτημα ασφάλειας
- 1.1.4. Το Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Αλ Σαμς ή ISIS
- 1.1.5.Ειδικές διαστάσεις των οργανώσεων βίας
- 1.1.6. Η αντιμετώπιση των αράβων αναλυτών
- 1.1.7.Σημείωση για την συμφωνία Sykes – Pikot (Sykes – Pikot Agreement)
- 1.1.8 Σημείωση και περιπτωσιολογική αναφορά στο κίνημα των Σαλαφιστών (Salafi)
- 1.1.9. Το «κόστος» της τρομοκρατίας
- 1.1.10. Γεωπολιτική
1.2. Ενέργεια και ασφάλεια
- 1.2.1. Ζητήματα ασφάλειας των ενεργειακών πόρων και αγωγών
- 1.2.2. Βόρεια Αφρική
- 1.2.3. Περιβάλλον και ασφάλεια
1.3. Αρκτικός κύκλος
- 1.3.1. Aρκτικός κύκλος (θεσμικές διαστάσεις)
- 1.3.2. Ο Αρκτικός κύκλος ως ζήτημα διεθνούς ασφάλειας
- 1.3.3. Ο αρκτικός φυσικός πλούτος
- 1.3.4. Τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών
- 1.3.5. Τα κράτη του Αρκτικού κύκλου
- 1.3.6. Ο Αρκτικός κύκλος, ζητήματα ενέργειας και ασφάλεια
1.4.Κίνα
- 1.4.1. Σπάνιες γαίες
- 1.4.2.ωΘαλάσσιες διαφορές σε διαφιλονικούμενες περιοχές της Άπω Ανατολής
1.5. Οι εξελίξεις στις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας
1.6. Υβριδικός πόλεμος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Οι διαστάσεις της διεθνούς πολιτικής ασφάλειας
2.1. Εισαγωγή
2.2. Προσεγγίσεις του εξτρεμισμού
2.3. Θρησκευτική βία/τρομοκρατία
- 2.3.1. Διαδικασίες ριζοσπαστικοποίησης
- 2.3.2. Εξτρεμιστικό ισλάμ και δυτικές κοινωνίες
2.4. Ακροδεξιά βία-τρομοκρατία
- 2.4.1. Ενδεικτικές αναλύσεις-καταγραφές ακροδεξιάς βίας/τρομοκρατίας ανά χώρα
- 2.4.2. Ακροδεξιές οργανώσεις και κόμματα στην Ελλάδα
2.5. Ισλάμ και τρομοκρατία
- 2.5.1. Εισαγωγή
- 2.5.2. Η «θρησκευτική» διάσταση της βίας στη σύγχρονη γεωπολιτική πραγματικότητα
- 2.5.3. Σύντομη ιστορική αναδρομή στο Ισλάμ
- 2.5.4. Σταχυολόγηση απόψεων για την έννοια του «ιερού πολέμου» (τζιχάντ)
- 2.5.5. Τρομοκρατία και Ισλάμ
- 2.5.6. Επίλογος
2.6. Μετανάστευση και διεθνής ασφάλεια
- 2.6.1 Εισαγωγή
- 2.6.2. Μεταναστευτικές ροές και διεύρυνση του εννοιολογικού περιεχομένου της ασφάλειας
- 2.6.3. Μετανάστευση και τρομοκρατική απειλή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Πυρηνικά όπλα, Ιδιωτικοί στρατοί, BRICS
3.1. Πυρηνικά όπλα
- 3.1.1. Εισαγωγή
- 3.1.2. Τρομοκρατία και πυρηνικά υλικά
- 3.1.3. Ειδικές αναφορές στην παράνομη διακίνηση πυρηνικών υλικών
- 3.1.4. Τρομοκρατική δραστηριότητα και πυρηνικά υλικά
- 3.1.5. Η ειδική περίπτωση της Αφρικής
- 3.1.6. Βιολογική τρομοκρατία
- 3.1.7. Χημική τρομοκρατία
- 3.1.8. «Ευάλωτα κράτη»
- 3.1.9. Διαστάσεις της τρομοκρατίας με πιθανότητα χρήσης όπλων μαζικής καταστροφής
- 3.1.10. Συμπερασματικά
3.2. Ιδιωτικοί στρατοί, Ιδιωτικές Εταιρείες Ασφάλειας, Αλλαγή του πολέμου;
- 3.2.1. Ειδικές κατηγορίες
- 3.2.2. Προσδιορίζοντας την έννοια και το πλαίσιο λειτουργίας των Ιδιωτικών Εταιρειών Ασφαλείας
3.3 BRICS και προβλήματα ασφαλείας
- 3.3.1. Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη BRICS
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Συμπεράσματα
Η Μαίρη Μπόση είναι Καθηγήτρια στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Ειδικεύεται σε θέματα διεθνούς πολιτικής βίας και διεθνούς ασφάλειας. Είναι συγγραφέας σχετικών βιβλίων, άρθρων και δοκιμίων.